آرشیو چهارشنبه ۳۰‌شهریور ۱۳۹۰، شماره ۱۳۴۹
تاریخ
۹

وقایع نگاری 8 سال جنگ ایران و عراق در سی و یکمین سالگرد آن

کشاکش نبرد

محمد سرابی

با وجود بررسی های متعددی که درباره جنگ ایران و عراق صورت گرفته است یک دیدگاه کلی از اتفاقات رخ داده در این مدت وجود ندارد و تصور بسیاری از ما شبیه به فضایی با بعد زمانی نامشخص و بی زمان و مکان از درگیری ها است در حالی که جنگ ایران و عراق به دلیل طولانی بودن و قرار گرفتن در اواخر دوران جنگ سرد کاملاتحت تاثیر عنصر زمان است. در خاطرات نقل شده از فرماندهان و سیاستمداران می خوانیم که سال های اول و آخر جنگ در ابعاد مختلف تفاوت هایی را نشان می دهند و میزان موفق یا ناموفق بودن عملیات ها بر ادامه آنها یا تغییر نقشه راهبردی جنگ تاثیر مستقیم می گذارد. همچنین موفقیت های اولیه، رکود میانی و حوادث آخر جنگ در فضایی متفاوت روی دادند.در این نمودار مروری کلی بر عملیات های انجام شده توسط ایران- به تفکیک فرماندهی و میزان موفقیت- و همینطور بخشی از حوادث پیرامونی به تصویر کشیده شده است. چند نکته در این زمینه لازم به ذکر است اول اینکه عملیات های ایران همیشه با تلاش مشترک ارتش، سپاه و دیگر عناصر مانند داوطلبان انجام گرفته است و در این نمودار تنها ارگان فرمانده و برنامه ریز که اکثریت نیروها را دارا بود مشخص شده است. نکته دوم زمان اجرای عملیات ها است که با توجه با مقدمات و همین طور تغییر نقشه پس از شروع آن نمی توان تاریخ دقیقی برای هرکدام از آنها در نظر گرفت.بدون شک بررسی دقیق وقایع رخ داده در طول این هشت سال نیازمند فرصت و فراغت بیشتری است.