آرشیو یکشنبه ۲۰ آذر ۱۳۹۰، شماره ۴۹۵۹
ایران فرهنگی
۱۷

ضرورت توجه به علوم تجربی در حوزه

دکتر ابراهیم فیاض

اگر حوزه های علمیه، خود را از مسائل دور نگه دارند، زمینه گسترش اسلام امریکایی در جامعه فراهم خواهد شد.

در حال حاضر تحصیلات آکادمیک در میان ایرانیان بشدت ارتقا یافته است؛ بسیاری از تحصیلکردگان در حال گذراندن دکترای تخصصی هستند و این ارتقای مدرک در رشته های تخصصی بسیار سوالات عجیب و غریب ایجاد کرده است.

به طور مثال «هاپکینز» فیزیکدان نامی احتمال آفرینش جهان توسط خدا را رد کرده و نظریه «بیگ بنگ» را مطرح کرده است. با توجه به چنین مباحثی، فیزیک وارد حیطه خداشناسی می شود و ممکن است کارشناسان فیزیک ما دچار مشکل در حوزه خداشناسی شوند.

باید امروزه بحث های کلامی که در حوزه های ما اتفاق می افتد ناظر به چنین امری باشد، یعنی کسی باید باشد که در مباحث فیزیک کار کرده باشد. کارشناسی ارشد فیزیک داشته و بعد تحصیلات دکتری را در رشته فلسفه به پایان ببرد.

مهمترین مسئله ای که حوزه ها را به مباحث روز وارد می کند علم تجربی و انسانی است، حوزه با پذیرفتن علوم تجربی و انسانی باید مانند علامه محمد تقی جعفری که با «برتراند راسل» فیلسوف انگلیسی مناظره مکتوب داشت یا استاد شهید مرتضی مطهری که نسبت به نظریه های رایج مارکس در آن دوره حساس بود و سعی در پاسخ آن داشت پاسخی به نظریه اخیر «هاپکینز» ارائه دهد.

اگر حوزه های علمیه، خود را نسبت به این مسائل علمی روز دور نگه دارند زمینه رشد اسلام امریکایی فراهم می شود. در دانشگاه ها برخی روشنفکران دینی در پی اسلام امریکایی هستند و حوزه علمیه با دوری و عدم پاسخگویی از شبهات علمی روز، زمینه ظهور اسلام امریکایی را فراهم می کند و این دو جریان به موازات هم، یکدیگر را کمک می کنند.

فضای علم و فراگیری تحصیل آکادمیک در کشور حاکم است که اگر حوزه علمیه از این فضا دوری کند نتیجه ای جز پیشروی اسلام امریکایی نخواهد داشت، در حال حاضر با وجود فراگیری علوم در دانشگاه و دبیرستان برخی حمله می کنند که دانشگاه را تعطیل کنیم. برخی هنوز به شیوه های سنتی اعتقاد دارند و اعتقاد دارند که نظام آموزشی به شیوه های سنتی بر گردد؛ چنین تئوری را من بارها شنیده ام. البته این امر در جمهوری اسلامی ایران به دلیل اینکه نظام و رهبری موافق چنین برگشتی نیستند محال به نظر می رسد.

٭ عضو هیات علمی دانشگاه تهران