آرشیو سه‌شنبه ۲۹ مهر ۱۳۹۳، شماره ۲۱۴۳
هنری
۱۱

چرا فقط دو زن؟

حسین عبدالهاشم پور

عجیب است که طی دو، سه دوره گذشته، آثار انگشت شماری از زنان هنرمند خاورمیانه به حراج کریستیز دوبی راه یافته است. بالطبع، در هفدهمین دوره این حراج که عصر امروز (سه شنبه) در هتل امارات تاورز برپا می شود، از میان 36اثر ایرانی راه یافته، تنها دواثر به زنان هنرمند ایرانی تعلق گرفته است: لیلی متین دفتری و بیتا وکیلی. این در حالی است که کل آثار زنان در این حراج به انگشتان یک دست هم نمی رسد و ایران از این منظر هم رکورددار است!

به هیچ روی نمی توان رهاوردهای تاسیس دفتر دایمی کریستیز در دوبی را برای هنر خاورمیانه نادیده انگاشت؛ حتی می توان ادعا کرد برپایی مستمر این حراج در هشت سال گذشته بیشتر به سود هنر خاورمیانه بوده تا کریستیز؛ کمااینکه کل فروش یک حراج در دوبی، به سه میلیون دلار هم نمی رسد که معادل فروش یک اثر از هنرمندی متوسط در اروپا و آمریکاست. با این حال نمی توان از کریستیز خرده نگرفت که در خلق یک رفرم در مارکت هنری منطقه، سهم شایسته زنان هنرمند را ادا نکرده است. در این میانه تردیدی نیست اجحافی بزرگ در حق زنان هنرمند ایرانی صورت گرفته است. هیچ کشوری در منطقه، دست کم از منظر کمی، این میزان هنرمند زن ندارد؛ گویا کریستیز هم بر این نکته واقف است زیرا به طور مستمر در هر دوره حراج، تعداد هنرمندان زن ایرانی با مجموع هنرمندان زن 13کشور دیگر در منطقه برابری کرده است. بدیهی است از منظر بازار بین المللی هنر، در حراج های مهم کشورهای غربی هم نسبت هنرمندان زن چندان چشمگیر نیست، به خصوص درباره رکوردها؛ و بدیهی است کریستیز بیشتر از اینکه به عدالت جنسی در زمان انتخاب آثار بیندیشد، به فکر کار خوب و فروش خوب باشد. زنان هنرمند خاورمیانه و به ویژه زنان ایرانی اما، تا امروز نتوانسته اند جایگاهی تثبیت شده در بازار بیابند که خودش علامت سوال بزرگی است....