در فروردین سال1376، شماره 26 نشریه «فرهنگ و توسعه» خبر (و سند) انتحال دونفر از استادان یکی از دانشگاه های معتبر دولتی را منتشر کرد. خلاصه داستان این بود که ظاهرا مقاله پژوهشی مندرج در نشریه «علمی-پژوهشی» آن دانشگاه تقریبا به تمامی برگرفته/ترجمه فصلی از کتاب منتشرشده در سال1367 بود. مولفان مقاله از نشریه «فرهنگ و توسعه» شکایت کردند (احتمالابه دلیل افترا یا هتک حرمت) و پس از محاکمه، دادگاه مطبوعات مدیرمسوول این مجله را تبرئه کرد. از قضا، به شیوه مرسوم آن دوران که تلویزیون گزارش بعضی جلسات دادگاه مطبوعات را پخش می کرد، گزارش این دادگاه نیز از شبکه اول تلویزیون پخش شد. این پخش تلویزیونی خبر انتحال را از سطح یک رسانه نه چندان پرتیراژ به خبری در سطح رسانه ملی کشاند که قاعدتا نباید از چشم اولیای امور دور مانده باشد.

با پیچیدن خبر تازه ادعای انتحال یکی از استادان باسابقه و عالیرتبه دانشگاه تهران در فضای مجازی، این سابقه به خاطرم رسید و فکر می کنم تامل در پرسش های زیر ممکن است به روشن شدن فرآیند های نظارت و پاسخگویی در نظام دانشگاهی ایران کمک کند:

1- این استادان بعدا به چه مراتب و مناصبی رسیدند و چگونه؟ این استادان در مواجهه با همکاران خود چگونه با این موضوع برخورد کردند؟

2- آیا نهادی در دانشکده/ دانشگاه وجود داشت/ دارد که به کم و کیف ادعاهای انتحال رسیدگی کند؟ آیا آیین نامه ای برای مقابله با انتحال وجود داشت/ دارد؟ اگر آری، نهاد موردنظر چه واکنشی در برابر این موضوع نشان داد؟ آیا هیات ممیزه دانشگاه هنگام ارتقای آن افراد به این مقاله نیز امتیاز داد؟ چه تمهیداتی برای جلوگیری از انتحال اندیشیده شد؟

3- آیا نشریه مذکور هرگز به این موضوع پرداخت؟ آیا این موضع سبب شد که در شیوه داوری مقالات تجدیدنظر شود؟ آیا مانند نشریه «ارگانون اف» در مورد اخیر دانشگاه تهران، با پس گرفتن مقاله، از خوانندگان خود و جامعه علمی معذرت خواست؟

4- آیا وزارت علوم و آموزش عالی وقت یا سازمان بازرسی کل کشور به موضوع ورود پیدا کرد و به دانشگاه مذکور تذکری داد؟ آیا شورایی که در وزارت علوم درجه علمی-پژوهشی به نشریات می دهد،6 از موضوع باخبر شد و در مقابل آن واکنش نشان داد؟

وضعیت امروز حاصل فرآیند هایی است که در نظام دانشگاهی ما سابقه دیرپایی دارد. بدون کنکاش در آن فرآیندها نمی توان به انتحال اخیر در دانشگاه تهران پرداخت.