آرشیو دوشنبه ۱۵ دی ۱۳۹۳، شماره ۲۲۰۳
روزنامه فردا
۲۰
تولدی دیگر

بهای «دالایی لاما» بودن

دکتر محمد بقایی

در اینکه «دالایی لاما» یکی از چهره های برجسته معنویت عصرحاضر است، تردیدی نیست ولی باید به این نکته توجه داشت که اندیشمندانی مانند او، پیوسته در طول تاریخ با ناملایماتی مواجه بوده اند که از آنها رنج برده اند.

مهم ترین آنها معضلاتی است که از سوی تفکر حاکم و جامعه ای که توانایی فهم اندیشه های پیشرو آنان را نداشته برای آنها پیش آمده است. «دالایی لاما» به دلیل اینکه در طول حیات خود از تفکراتی متفاوت از جریان حاکم بر جامعه خود پیروی کرده یا به عبارت دیگر، از دگراندیشان جامعه خود بوده، مورد بی مهری کسانی قرار گرفته که مدیریت آن جامعه را برعهده داشته اند. نظایر این افراد، همچون «گاندی» را باید در همین مقوله مورد تامل قرار داد. این معضلی است که در دنیای امروز، به خصوص کشورهای در حال پیشرفت و جوامعی که به لحاظ فکری در محدودیت های خاصی قرار دارند، به خوبی احساس می شود ولی از آنجا که تاریخ، سیر طبیعی خود را دنبال می کند هیچ گاه اندیشه کارآمد و انسان ساز از پویایی بازنمی ایستد و مانند رودی مسیر خود را باز می کند و به پیش می رود زیرا در اندیشه چنین متفکرانی تازگی ها و نوگرایی هایی وجود دارد که برای انسان معاصر و انسان آینده دلپذیر و کارساز است و از آنجا که هیچ جامعه ای ارزش های ناکارآمد خود را که به تاریخ سپرده، بار دیگر به کار نمی گیرد و مانند رخت مندرسی که دیگر کسی آن را نمی پوشد به کناری می گذارد و در پی پوششی نو و متناسب با زمان خود برمی آید و آن را از مراکزی تهیه می کند که کالای امروزی عرضه می دارند اندیشه ها نیز چنینند و مشتریان چنین امتعه ای افراد یک جامعه هستند و عرضه کنندگان آن اندیشمندان دگراندیش همچون «دالایی لاما» که طبیعتا نحوه تفکر آنان با پیروان ارزش های تثبیت شده ناکارآمد سازگاری ندارد.