درباره تاثیر توافق هسته ای بر عمق استراتژیک ایران بر خاورمیانه سوالی اساسی قابل طرح است و آن، اینکه رابطه ایران و کشورهای منطقه پس از توافق چگونه قابل تحلیل است؟ ما باید برای پاسخ دادن به این سوال مهم، به مولفه هایی توجه کنیم. برای اینکه به این سوال پاسخ دهم، باید به نکاتی مقدماتی اشاره کنم. نکته اول مقدماتی در رابطه با منطقه است. عادت ذهنی ما این است که منطقه را فقط عربی می بینیم و این در حالی است که منطقه بسیار وسیع تر از چند کشور عربی است و وقتی منطقه می گوییم صرفا نباید در انحصار بخش محدودی از دنیای عرب باشد. نکته دوم، این منطقه به طور ذاتی، ترکیبی از سه عنصر تمدنی و فرهنگی ایرانی، عرب و