تجربه های ما مسلمانان به عنوان یک امت بزرگ فرازوفرودهای بسیاری داشته و دارد اما در همه اتفاقات یک ویژگی مشترک بوده؛ تاکید بر اتحاد و جلوگیری از هرگونه تفرقه. طبیعتا همه آنهایی که به مکه مکرمه مشرف شده اند، خاطرات بد و خوبی از رفتار مسئولان این کشور در مواجهه با زائران ایرانی دارند اما در تمام این سال ها، قداست خانه خدا و اهمیت این سفر معنوی به حدی بوده که سختی تمام این مواجهه ها را به جان خریده اند و مشتاقانه به سمت این سرزمین حرکت کرده اند. اتفاق تلخ اخیر در منا اما می تواند در کنار تمام اشک و ماتم هایش بر عزیزان ازدست رفته ایرانی و مسلمان، یک نقطه عزیمت مهم هم برای فرایند مدیریت حج باشد. به نظر می رسد که می توان به جای موج های مختلفی که در شبکه های اجتماعی و مجازی بر محور «نژادپرستی» به راه افتاده، تمام کشورهای مسلمان را بر آن داشت تا با تشکیل شورایی، در زمینه مدیریت حج وارد عمل شوند. اگر چنین شورایی تا پیش از این دایر می شد، امروز شانه های مسئولان عربستان زیر بار سنگین کشته شدن بیش از دوهزار حاجی خم نمی شد و آنها را وادار نمی کرد به جای پرداختن به اصل اتفاق، فرار به جلو کرده و حجاج کشورهای دیگر را مقصر این اتفاق تلخ عنوان کنند.

امروز و در شرایط کنونی، مسئولان کشور عربستان در برابر این اتفاق و امواج ابراز نارضایتی از سوی دیگر کشورهای مسلمان، تنها هستند و شرایط به اندازه ای برایشان حاد شده که مجبورند یک تنه بار مسئولیت این فاجعه را بر دوش بکشند. این در حالی است که شورایی شدن مدیریت حج می توانست، بار این مسئولیت را بر دوش دیگر کشورها هم بگذارد و در شرایط فعلی، شاهد کمک های بیشتری از سوی دیگر کشورها باشیم.

اما موضوع خطرناک، موج های نژادپرستانه ای است که در قالب پیامک و کامنت هایی در شبکه های مجازی دست به دست می شود؛ بی مبالاتی مسئولان عربستان بهانه ای به دست افرادی داده که یا با اصل حج زاویه دارند یا ناسیونالیست های افراطی ای هستند که می خواهند از آب گل آلودشده، ماهی مفت بگیرند! خواص در چنین شرایطی باید هوشیارتر باشند و نگذارند این اتفاق با افراط و تفریط، محملی شود برای برداشت های هنجارگریز. باید مراقب بود که امروز هم دوباره کلیت امت اسلامی محور اتحاد همه باشد نه یک گروه، یک دسته یا یک نژاد خاص.