1 حدود شصت سال پس از مقدمه نیما یوشیج بر اولین مجموعه شعر اسماعیل شاهرودی، «آخرین نبرد» بود که علی باباچاهی در کتاب «زیباتری از جنون» بخشی از تجربه های پربار شعر او، ازجمله جسارت زبانی، کنارنهادن ساخت مسلط و منظم، تقدس زدایی از اشکال مرسوم، تخریب شکل های کلیشه شده و به چالش کشیدن معنای موجه را برشمرد و به آنچه رضا براهنی درباره این شاعر نوشته بود، از تجاوز به آن سوی امکانات فعلی زبان تا درآمیختن شگفتی و حیرانی در کنار طنز اضافه کرد. در آن معدود نوشته های دیگر اما همه تجربه های شعری شاهرودی، زیر سایه ماجراجویی های زندگی نامه ای تحلیل گران از دست رفته. شمس لنگرودی در «تاریخ تحلیلی شعر نو»، پس