آرشیو یکشنبه ۱۱ تیر ۱۳۹۶، شماره ۲۹۰۰
سیاست
۲

«مبس» و چالشی به نام ایران

دکتر آزاده بابایی نژاد

آخرین پازل پادشاه عربستان در انتصاب محمدبن سلمان به سمت ولیعهدی این کشور، از عزم جدی ریاض برای تحقق شعار «استراتژی فعال» در خاورمیانه خبر می دهد، همان استراتژی ای که بنا به گفته آنها می تواند نفوذ رو به گسترش ایران در منطقه به ویژه همسایگان عربش را بی اثر کند. در این میان بعد از دلخوری های سعودی ها در موفقیت دولت اوباما برای توافق هسته ای با ایران، سفر ترامپ به عربستان و انعقاد قراردادهای کلان، در واقع نوعی چراغ سبز واشنگتن در قبال اقدامات مقام های ریاض از جمله اعدام شیخ نمر و حمله به یمن به شمار می آید، تا جایی که بنا به نوشته الیزابت دیکسون در «فارن پالیسی»، ولیعهد جدید که بین مقام های آمریکایی به مبس (محمدبن سلمان) شهرت دارد، برای شروع یک نزاع منطقه ای و در نگاه خوش بینانه تر تغییر دیپلماسی عربستان در منطقه به نسل تکنوکراتی مانند «مبس» نیاز است، او نیک می داند چطور جنگ روانی در منطقه به راه بیندازد، بحران قطر از جمله این موارد است که محمدبن نایف، ولیعهد پیشین، معتقد به راهکار دیپلماسی بود؛ اما «مبس» بی درنگ به قشون کشی رو آورد. این نخستین بار نیست که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس با قطر وارد تنش جدی می شوند. پیرو این چالش در پنجم ژوئن 2017 تمامی راه های زمینی، دریایی و هوایی عربستان و کشورهای همسو با قطر بسته شد، زیرا امیر دوحه چندی پیش در یک سخنرانی، تهران را قدرتی بزرگ و ضامن ثبات در منطقه خواند و حماس را نماینده مردم فلسطین عنوان کرد، همین سخنان امیر قطر موجب ناخشنودی دولت های عرب حوزه خلیج فارس به ویژه عربستان شد. آگاهان سیاسی بر این باورند که امیر قطر نه تنها بار دیگر آشکارا از ایران پشتیبانی کرد؛ بلکه مقابل تلاش عربستان و متحدانش برای انزوای ایران ایستاد. باید بگویم گرچه محمدبن سلمان 31ساله که فارغ التحصیل حقوق از دانشگاه ملک سعود ریاض است، بین قاطبه جوانان این کشور به فردی اصلاح طلب شهرت یافته؛ اما او می داند در کنار چالش های خارجی، دغدغه ای داخلی از جمله اتکای بی چون و چرای اقتصاد کشورش به نفت، محرومیت زنان این کشور از ابتدایی ترین حقوق از جمله رانندگی، تکیه صرف سیستم آموزش وپرورش عربستان به دروس تئوری، بر سر راهش قرار دارد و پرواضح است ادامه این وضع نمی تواند چرخ اقتصاد را به جلو پیش ببرد.