آرشیو دوشنبه ۲۶ تیر ۱۳۹۶، شماره ۶۵۴۵
صفحه آخر
۲۴
خاطره  بازی

به انگیزه زادروز «تورج دریایی»

مرد بزنگاه های تاریخی

محمد فرزانه (استاد تاریخ ایران دانشگاه نورث ایسترن ایلینوی در شیکاگو امریکا)

گفته شده است که جزئی از خوش شانس بودن، دوستان خوب داشتن است. «تورج دریایی» یکی از دوستان خوب من است. با او سفرهای زیادی رفتم. از گردشگری های مختصر در تهران گرفته تا به سیاحت بلند مدت در شمال آفریقا، اروپا و امریکای شمالی. خوش اخلاق است و مهربان. دست و دلباز است و کوشا. در سال 2000 میلادی، وقتی که سر کلاس تاریخ باستان ایران و یونان نشستم، با او آشنا شدم و خیلی زود باهم جور شدیم. به دلیل اینکه تاریخ ساسانیان تخصص من نیست کمتر می توانم در مورد چگونگی تحقیقاتش نظر بدهم ولی این را بی شک می دانم که مطالعه تاریخ ساسانیان که تمام هم و غم او است، طی سال های مدیدی که او را می شناسم، یکی از ارکان مهم در ایران شناسی شده است. قسمتی از این اتفاق به دلیل عشق تورج و کوشش او برای مطرح کردن تاریخ ساسانیان است. به وفور مشاهده کرده ام که چگونه تلاش برای فراهم کردن فهرست های طلایی برای دانشجویانش وقت او را پرکرده و او ریش گرو گذاشته است.

نکته مهمی که تورج به عنوان یک مدرس خوب توانسته به خیلی ها گوشزد کند رابطه تنگاتنگ تاریخ قبل اسلام در ایران (دوره ساسانیان) با تاریخ پس از اسلام ایران است. یا به بیان دیگر اینکه نمی توان تاریخ ها را از هم جدا کرد مخصوصا این داستان که اشتباها در ایران و بین ایرانیان مهاجر در فرنگ مرسوم شده که با ظهور اسلام در 1400 سال پیش تمدن و فرهنگ ایرانی به کلی از بین رفت. این فکر کاملا اشتباه یک نوع اسلام هراسی در بین قشری از ایرانیان به وجود آورده است ولی تا حدودی دریایی توانسته است اینگونه تفکرات را با سخنرانی های بموقع در میان ایرانیان تصحیح کند که خود آن منجر به برچسب های ناصحیح به او شده است. در زادروزش آرزو می کنم که همیشه سلامت، شاد، خندان و مهربان برای 50 سال دیگر باقی بماند و به همین طریق که در 18 سال اخیر به تاریخ و فرهنگ شناسی ایران در غربت کمک کرده است، راهش را ادامه دهد.