آرشیو پنجشنبه ۳۰‌شهریور ۱۳۹۶، شماره ۳۹۱۱
سیاست نامه
۷
کتابخانه

کانت به روایت دلوز

«انسان و زمان آگاهی مدرن» عنوان درس گفتارهای ژیل دلوز در بازه ایمانوئل کانت است. دلوز این کتاب را در سال 1963 منتشر کرد. گفته می شود از ویژگی های برجسته این کتاب، مقدمه تحسین برانگیزش است که در آن کل فلسفه کانت را در چهار قاعده شاعرانه خلاصه کرده است: «زمان از لولا در رفته است.»، «من دیگری است»، «خیر آن چیزی است که قانون می گوید» و «کاربرد نامنظم و آزاد همه قوا.»

دلوز 15 سال بعد، یعنی در سال 1978 با ارایه چهار درسگفتار در دانشگاه ونسان بار دیگر به کانت بازمی گردد و این بار با هدف تشریح قواعدی که در مقدمه کتاب خود اشاره ای گذرا به آنها داشته بود. در این درسگفتارها به وضوح می توان اهمیت زمان در فلسفه کانت، جدا شدن محض از من تجربی توسط خط زمان مکانی- زمانی و فعال و خود آیین بودن قوه شناخت را مشاهده کرد، مسائلی که دلوز نیز برای آنها اهمیت ویژه ای قایل است. بر این اساس می توان دلوز به اصطلاح پست مدرن را فیلسوفی پساکانتی نیز نامید. «انسان و زمان آگاهی مدرن» نوشته دلوز اکنون با قلم علی اصغر واعظی ترجمه و توسط انتشارات هرمس به بازار نشر راه یافته و اکنون در اختیار خوانندگان و علاقه مندان فارسی زبان قرار گرفته است.