آرشیو پنجشنبه ۱۱ آبان ۱۳۹۶، شماره ۶۶۳۴
محیط زیست
۱۱
یادداشت

طراحی فضای سبز شهری در ایران بومی نیست

دکتر حسین آخانی (استاد گیاه شناسی دانشگاه تهران)

طراحی و کاشت گونه های گیاهی در فضای سبز ایران همیشه مورد نقد بوده است. بجز شمال کشور، بقیه ایران خشک و نیمه خشک و دارای اقلیم حاره ای است. طبیعت در چنین شرایطی کاری کرده که موجوداتش با شرایط حاکم بسازند. لذا گیاهان در فصل گرما اغلب خشک می شوند. آنهایی هم که قادر به زندگی هستند توانمندی های خاصی دارند: مانند داشتن فتوسنتز چهار کربنه یا پوشش کرکی و ریشه های بلند. یک طراح و برنامه ریز و مسئول فضای سبز باید این واقعیت را بپذیرد که ایران، اروپا و ژاپن و مالزی نیست. ایران چیزی است شبیه آنکارا، جده، کابل، آریزونا، بغداد، قاهره، تاشکند، عشق آباد و البته تهران، اصفهان، شیراز، کرمان و بندرعباس. لذا فضای سبز کشور باید اولا شبیه خودش باشد، ثانیا اگر هم بناست از جایی الگو بگیرد باید با شرایط آب و هوایی و زیست بوم ایران همنوایی داشته باشد.

اینکه بخواهیم همه تهران را در طول سال سبز و پر گل نگه داریم؛ می شود، اما به شرطی که هزینه اش را بدهیم و آبش را هم فراهم کنیم. آنها که به علف های خشک شده پردیسان نگاه می کنند و می گویند اینجا خشک است و باید احیا شود، همان هایی هستند که با خودشان هم جدال دارند و از بودن در جلدی ایرانی ناراحتند. آنها چشمانشان را به زیبایی های پردیسان در بهار می بندند. آنها از جنس کسانی هستند که هنوز تقدیرشان زیستن در خارج ایران را آماده نکرده و می خواهند جزیره ای کاذب بسازند که تا آنجا که ممکن است ایران واقعی را نبینند.