«قرآن کریم با چهار ترجمه کهن» برای مخاطبان فارسی زبان این کتاب مقدس، اثری فاخر و منحصر به فرد محسوب می شود.

محمد شریفی با کنار هم قرار دادن چهار ترجمه فارسی از قرآن کریم علاوه بر اینکه نشان داده مترجمان شیعه و سنی هر کدام چه برداشتی از آیات مبارک این کتاب مقدس داشته اند سیر تحول زبان فارسی را نیز به خوبی نشان داده است.

شریفی در سال 1386 به اقتضای نیاز خود در تحقیقاتش برای ارایه ترجمه ای با زبان کهن از برخی آیات به این فکر می افتد که ترجمه سورآبادی را از تفسیر جدا کرده و به صورت مستقل منتشر کند. این پیشنهاد را با دوست خود محمدرضا جعفری، مدیر نشرنو در میان می گذارد و او نیز از این ایده استقبال و به شریفی پیشنهاد می دهد همین کار با چند ترجمه کهن انجام شود و همگی در یک مجلد منتشر شوند. شریفی در نهایت بعد از یک دهه تحقیق و پژوهش روی ترجمه های فارسی کهن از قرآن توانست سال گذشته کار نهایی را تحویل دهد و «نشر نو» با حسن سلیقه آن را به زیور طبع آراسته و منتشر کند.

بدیهی است که ترجمه هایی که در هر دوره صورت گرفته است هریک به نوعی واجد ویژگی های ادبی نثر آن دوره بوده است و این مهم ترین دلیل برای تدوین قرآن حاضر و کنار هم قرار دادن چهار ترجمه متفاوت از چهار دوره است. همنشینی این ترجمه ها تا حدی این امکان را در اختیار پژوهشگر قرار می دهد تا بتواند ویژگی های زبانی و ادبی هر ترجمه را با دیگری بسنجد و همچنین تاثیر تفاوت مشرب مترجمان را در ترجمه متنی واحد ببیند.

از اینها گذشته اقدام به تدوین قرآنی با ترجمه های چندگانه، فراهم آوردن امکان استفاده از ترجمه های کهن قرآن در متون ادبی است. چنانکه اهل ادب می توانند هنگام نقل آیات در متون قدیم ادبی، برای حفظ سیاق کلام از یکی از این ترجمه ها یا تلفیقی از آنها برای معنی کردن آیات به پارسی استفاده کنند.

ترجمه های کهن قرآن کم نیستند، هرچند که شمار ترجمه هایی که بطور کامل به دست ما رسیده است چندان هم زیاد نیست. با این وجود در «قرآن کریم با چهار ترجمه کهن» چهار ترجمه مهم انتخاب شده که باید از چهار تفسیر استخراج می شدند. این چهار ترجمه بر اساس چهار تفسیر مختلف از قرآن کریم است که به ترتیب عبارتند از:

1- طبری: برگرفته از ترجمه تفسیر طبری که احتمالا در اوایل نیمه دوم سده چهارم توسط گروهی از علمای ماوراءالنهر که بر ما شناخته نیستند صورت گرفته است. این ترجمه شاید به دلیل آنکه نخستین ترجمه کامل قرآن و لاجرم در دوره خود، امری بسیار خطیر بوده است تقریبا ترجمه ای لفظ به لفظ است و این شیوه به گونه ای رعایت شده که گاه حتی مخل دریافت معنی است اما فواید ارزنده ای از حیث قدمت واژه ها و معادل ها دارد.

2- سورآبادی: برگرفته از تفسیر سورآبادی (حدود 470 - 480 قمری: چهار مجلد) از ابوبکر عتیق ابن محمد هروی سورآبادی. ترجمه سورآبادی از حیث دقت و فصاحت و زیبایی، در میان چهار ترجمه ای که در این قرآن آمده است رتبه نخست را دارد.

3- میبدی: برگرفته از کشف الاسرار و عد\ الابرار (آغاز تالیف: 520 قمری) از رشیدالدین ابوالفضل میبدی است. کشف الاسرار تفسیری مطابق با مشرب عارفان است و این گرایش در ترجمه آیات نیز به چشم می خورد و از این حیث متفاوت با سایر ترجمه هاست.

4- ابوالفتوح رازی: برگرفته از روض الجنان و روح الجنان فی تفسیرالقرآن مشهور به تفسیر ابوالفتوح (رازی) (بین 510 و 556 قمری: پنج مجلد) از ابوالفتوح رازی است.

در تمامی ترجمه ها اولا همه واژه های دشوار یا کلماتی که ممکن است برای همگان شناخته نباشد داخل پرانتز معنی شده اند. ثانیا بخش هایی از ترجمه که جنبه توضیحی داشته و ترجمه نص قرآن نبوده است در میان تیره معترضه قرار گرفته است. ثالثا با این پیش فرض که مصححان این تفاسیر به رسم الخط نسخه های خود پایبند بوده اند رسم الخط اصلی تغییر نکرده است.

از دیگر بخش های مفید این قرآن، فهرست هایی است که در انتهای آن آمده است. فهرست نخستین، الفاظ یا به اصطلاح کشف الآیات است که پیشتر نیز با ترتیبی دیگر ضمیمه بعضی از مجلدات قرآن ها بوده است. اما فهرست دوم که خود منقسم به بخش های گوناگون است به صورت موضوعی و با اشرافی تحسین برانگیز تدوین شده است و این امکان را در اختیار جوینده قرار می دهد تا در کوتاه ترین زمان و به ساده ترین شکل ممکن آیه یا آیات مورد نظر خود را بیابد. لازم به ذکر است این فهرست ها تماما حاصل کوشش زنده یاد دکتر محمود رامیار است.