فرهاد که می خواند «دیرینه، ای محمد... جا هست بیش و کم آزاده را... که تیغ کشیده است بر ستم... والا پیام دار محمد»، دیگر مهم نیست «پیامبر» را تا چه اندازه می شناسی و چطور مسلمانی هستی: «محمد» در هم نشینی درخشان واژه های سیاوش کسرایی «عبای وحدت را تمثیل وار برسرپاکان روزگار» کشیده و حنجره فرهاد چنان با صلابت نامش را صدا می زند که مطمئن می شوی «هیچ دیاری به ظلم و جور» برقرار و استوار نمی ماند. موسیقی تو را مسخ می کند و آنچه در انتها می ماند، یکی از زیباترین تصویرها از پیامبر اسلام است. جادوی شعر و موسیقی کار خودش را کرده و دیگر به هیچ توضیح اضافه نیاز نداری.

باورت نمی شود که همین سه دقیقه کافی است تا هرآنچه لازم است بدانی، اما انگار کافی است و تبلیغی هم در کار نیست. حتی از حرف های کلیشه ای و شعاری هم خبری نیست. موسیقی که آغاز می شود، امید را معنا می کند و به هرآنچه در زندگی بی معنا است، معنا می دهد. موسیقی آرام آرام از «عدلی» می گوید که منتظرش هستی و تعریف می کند سایه آن «نازنین عبا» در همین حوالی است. اگر بارها و بارها این سه دقیقه را تکرار کنی، روایت هایی تازه تر در زیروبم شعر، موسیقی و صدای خواننده کشف می کنی و در آستانه چهل سالگی اثری قرار می گیری که همچنان تاثیرگذار است، هیچ وقت کهنه نمی شود، از دست نمی رود و فراموش شدنی هم نیست.

از آن جمع سازنده اثر، دو نفر در خاک هستند، اما مرگ و نیستی هم باعث نشده تا موسیقی در آرشیو خاک بخورد و شنیده نشود و به هرمناسبتی، حتی رسانه ملی با همه قواعد و خط قرمزها نمی تواند از این اثر بگذرد و گهگاهی آن را پخش می کند.

چهل سال گذشته و در این سال ها اما کدام یک از آثار هنری به فراگیری، تاثیرگذاری و ماندگاری قطعه «وحدت» رسیده اند؟! راز این سه دقیقه جادویی چیست؟! چطور می شود با داشتن چنین الگو و مرجعی، همچنان در خانه های اولیه فرهنگ سازی بمانیم و اکثریت آثار هنری تولید شده از این جنس در آرشیو خاک بخورند و منتظر بمانند تا در مناسبت های مذهبی با یک گردگیری برای مخاطب کم حوصله و پرشدن کنداکتور برنامه، در فهرست پخش قرار بگیرند؟! و سوال های بسیار دیگر... سوال هایی که باید پرسیده شوند تا شاید با پیدا شدن پاسخ مناسب مسیر اشتباهی که این همه سال رفتیم را اصلاح کنیم و فرصت ها را بیش از این از دست ندهیم و حوصله ای برای شنیدن و دیدن آثار تازه باقی بگذاریم.