آرشیو چهارشنبه ۱۱ بهمن ۱۳۹۶، شماره ۴۰۱۶
صفحه آخر
۱۶
شهرنگار

برنامه زندگی

محمد زینالی اناری

محققی بیان کرده که ویژگی جوامع جهان سومی، نداشتن زمان و معلق بودن در حال است و به نوعی نداشتن استراتژی ای برای آینده. از یک زاویه می توان گفت که پیدایش و محاسبه زمان مدرج به همراه سایر دستاوردهای ریاضی، موجب شکل گرفتن دوران کنونی شده که در آن، انسان ها برای آینده جمعی خود نشسته اند و دست به ابتکار و خلاقیت زده اند. بنابراین بر همه واجب است که هم برنامه شخصی داشته باشند و هم خود را در برنامه جمعی جای بدهند. هر شخصی که نتواند خود را در میان نظم رایج جای دهد، دچار مشکل خواهد شد. حال آنکه جوامع سنتی، هنوز به دنبال زمان های دوری و بازیابی عهد کهن خود هستند و با آینده کاری ندارند. در چنین جامعه ای اغلب مردم دارای نگرشی دوربرد به آینده نیستند و برای آنها داشتن «برنامه» اهمیت ندارد. از این جهت می توان یکی از ویژگی های آدم جهان سومی یا اعضای جوامع سنتی را رها بودن از جریان پرشتاب مردم به سوی آینده دانست. اغلب مراجعه کنندگان به بخش های آسیب دیده های اجتماعی، یک زاویه عجیب با نظم اجتماعی یا «برنامه زندگی» جمعی دارند. «برنامه زندگی» یک اتفاق جدید نیست، اما همیشه برای جوامع یک پرتره کلی بوده و افرادی که از آن جا می ماندند، نمی توانستند با نظم اجتماعی سازگار شوند، نظیر این کولیانی بودند که نمی توانستند در گذشته با نظم رایج یکجانشینی زندگی کرده و نیازمند سفر و تحرک بودند. از یک نظر، برنامه زندگی شدیدا به تملک زمین، سکونت و آرام گرفتن نیاز داشته که امروزه خود را به شکل های رسمیت یافته و شهری شده نمایان می کند. هستند کسانی که امروزه با برنامه های زمانی و تصرف مکانی نظم های شهری امروزی سازگار نیستند ولی آسیب هم نمی بینند! آنها افراد خلاقی مانند بازاریابان و پژوهشگران فرامرزی هستند که می توانند با خلاقیت برنامه های خود مانند نمایشگاه داری و مستندنگاری را بیافرینند و با دیگران انطباق یابند، اما عمده مردم نیازمند تطبیق با جریان لحظه ها و سرمایه ها در زندگی شهری هستند و ملزم به یادگیری «برنامه زندگی.»