1- کلیدواژه «مردمسالاری» در سخنان دیروز رهبر عزیز انقلاب از برجسته ترین موضوعاتی است که توسط ایشان چندبار تکرار شده است، هرچند این تعبیر در بیانات ایشان مکرر است اما در آستانه ورود به چهلمین سال انقلاب اسلامی، مفهوم خاصی دارد.

برخی از آنها انحراف پیدا می کنند، بعضی به ضد خود تبدیل می شوند، پاره ای پای در راه استبداد می گذارند و برخی دچار فراموشی اهداف می شوند. وجه مشترک همه اینها کنارنهادن مردم به عنوان صاحبان انقلاب و «مردمسالاری» به عنوان ضامن بقا است. انقلاب اسلامی علاوه بر اینکه با نقش آفرینی مردم پیروزشد، بزرگ ترین شکوه مردمسالاری را در دوران دفاع مقدس تجربه کرد. علاوه بر آن برگزاری 12 دوره انتخابات ریاست جمهوری، 10 دوره مجلس و چندین دوره مجلس خبرگان و شوراهای شهر و روستا، نمادهایی از مردمسالاری را به رخ کشیده است. هرچند به طور متوسط هر سال یک انتخابات در کشور برگزار شده، اما بسنده دانستن مردمسالاری به حضور در انتخابات، کوچک کردن این واژه است. بنابراین باید راهکارهای حضور مردم را در جامعه بسط داد.

3- یکی از مواردی که حضور مردم را قوت می بخشد، پذیرش حق نقد برای همگان است. امروز به خصوص با گسترش فضای مجازی، زبان نقد برای همه، امکان گشودن یافته است. وقتی همه بتوانند از ابزار گفت وگو استفاده کنند و نظام نیز این ابزار را به رسمیت بشناسد، تحمل هردوطرف بالا می رود. نقدکننده به تدریج دارای این فرهنگ می شود که چه بگوید، چگونه بگوید و از کدام راه به هدف و مقصود خود دست یابد. از آن سو، مسوولان درمی یابند که با ناظری به تعداد همه مردم مواجهند و هرگونه اشتباه و سهوشان به چشم می آید. لذا ناگزیرند در محیط های شفاف و اتاق های شیشه ای مدیریت کنند.

4- مردمسالاری تنها یک راهبرد برای خوب حکومت کردن نیست بلکه خودش دارای ارزش ذاتی است. به بیان دیگر عزتمند بودن، محق بودن، ناظر بودن و ناقد بودن، به مثا به یک مفهوم ذهنی هم قدر و منزلت و شرافت دارد.

5- مردمسالاری، عطا و لطف حکومت به شهروندان نیست. نظام نمی تواند به خاطر اینکه به مردم حق شرکت در انتخابات یا نقد کردن می دهد بر آنها منت بگذارد. به عکس، منت پذیر هم هست. مدیران کشور افتخارشان این است که از طریق نظام مردمسالار- و در کشور ما به دلیل مسلمان بودن مردم، مردمسالاری دینی- به هدف اصلی حیات انسانی یعنی تکامل کمک می کنند.

6- مردمسالاری حتما مابه ازای بیرونی دارد. اینکه عده ای دایما توی بوق کنند که چون ده ها انتخابات در ایران پس از انقلاب اسلامی برگزار شده، پس مردمسالاری کاملا محقق شده، تصور کاملی نیست. بعضی از سیاسیون و حتی رجال مذهبی، مردمسالاری را یک مقوله اجباری و تحمیلی می دانند که نظام جمهوری اسلامی، آن را به اجبار پذیرفته است. چنین تفکری برای مردم هیچ هویتی قائل نیست، چه برسد به حق او برای شرکت در انتخابات یا نقد حاکمیت و نظایر آن. صاحبان چنین دیدگاهی مردمسالاری را نه هدف نظام که وسیله ای برای رسیدن به مقاصد دیگر می دانند. آنچه در بیانات دیروز رهبرمعظم انقلاب آمد با مکتب فکری این قشر، قطعا بیگانه است.

2- انقلاب ها معمولا پس از گذشت دوره هایی از عمرخود دچار تحول در اندیشه می شوند.