آرشیو چهارشنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۷، شماره ۵۱۰۷
جامعه
۱۴
یادداشت

جنگل فرصت احیا ندارد

دکتر نصرت الله صفاییان

چندی است جنگل های کشور درگیر طغیان آفات مختلف شده است. سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور برای کنترل این آفات از محلول B.T استفاده می کند. استفاده کردن از این محلول با هدف کنترل آفات به جنگل آسیب می زند، چراکه هر گونه دستکاری در جنگل ها به نوعی وارد کردن ضرر و صدمه به اکوسیستم به حساب می آید. در واقع استفاده کردن از این محلول به مفهوم به کارگیری یک عامل خارجی برای اکوسیستم است. نباید فراموش کرد یکی از ویژگی های اکوسیستم خود نظم و خود نگهدار بودن است.

بنابراین زمانی که انسان در کار اکوسیستم ها مداخله می کند، ساختارهای طبیعی توانمندی های خود را از دست می دهند. به بیان دیگر، دستکاری های انسان در اکوسیستم سبب شده طغیان آفات و امراض در جنگل اتفاق بیفتد.

دستکاری در طبیعت شامل ورود گونه های غیر بومی، برداشت های غیر اصولی و اقداماتی از این دست است. این رفتارهای اشتباه سبب شده نظم اکوسیستم به هم بخورد.

به این ترتیب برای درمان اکوسیستمی که نظم اش به هم ریخته تا به شرایط گذشته باز گردد و کمتر طغیان آفات و امراض در آن اتفاق بیفتد، باید همه کارهای اشتباهی که انجام شده را تکرار نکرد و به جنگل فرصت داد توانایی اش را به دست آورد، چراکه هر گونه دستپاچگی و دخالت سبب می شود کار خراب تر شود.

در جنگل های غرب با وجود تخریب های زیاد، شاید بازگشت به شرایط گذشته از شمال هم راحت تر باشد. البته مسائل را به این سادگی نمی توان بیان کرد. در گذشته که عبور دامداران و عشایر از جنگل های زاگرس جریان داشت، این عبور در یک زمان کوتاه انجام می شد و فضولات دام هایی که از جنگل عبور می کردند به کود تبدیل می شد و چون که عبور دام موقتی بود، جنگل مدتی استراحت می کرد. اما این روزها فرصتی به خودسازی و بازسازی جنگل داده نمی شود؛ جاده های زیادی دل جنگل را شکافته و توسعه ناپایدار کمر به تخریب جنگل بسته است. برای عبور خطوط لوله آب و گاز جنگل تخریب می شود و فرصتی برای احیا به جنگل داده نمی شود.

لازم به یادآوری است برای احیای اکوسیستم ها به زمان و دانش نیاز است، به همین دلیل باید از نظرات کارشناسان خبره استفاده کرد تا جنگل ها را برای نسل های آینده به یادگار باقی گذاشت.