آرشیو پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۷، شماره ۶۷۸۲
سیاسی
۲۱
نگاه

اهمیت بازیگری در اروپای شرقی

مهدی محمدصادقی (کارشناس ارشد ژئوپولیتیک)

به استناد شواهد و قرائن تاریخی، دولتمردان غربی همواره استراتژی تنش آفرینی و ناامنی در غرب و جنوب غرب آسیا را دنبال می کنند. دلیل اتخاذ چنین رویکردی مبرهن و به منافع ژئوپولیتیک غرب در این منطقه از جهان باز می گردد. علی ایحال وجود بیش از 70 درصد انرژی های فسیلی و دو تنگه حیاتی هرمز و گلوگاه انتقال انرژی و باب المندب در مسیر ترانزیت تجارت غرب و شرق، اهمیت ژئواستراتژیک ویژه ای به غرب و جنوب غرب آسیا داده است. فلذا غرب با فهم عمیق این مهم و اتخاذ بینشی استراتژیک مبتنی بر ژئوپولیتیک قدرت«سیاست تفرقه بینداز و حکومت کن» را در لفافه و از طریق شانتاژ رسانه ای مورد مداقه قرار داده است. به طوری که به نحوی از انحا مانع حصول کشورهای این منطقه به صلح پایدار می شوند.

با این حال در صورتی که بازیگران منطقه ای با فهم مشترک و بازخوانی صحیح هندسه قدرت در منطقه به سمت همگرایی و ایجاد اتحادیه منطقه ای منسجم و کارآمد نیل نمایند و براساس نظریه هم تکمیلی از مزیت نسبی و ظرفیت های ژئواکونومیکی یکدیگر جهت اشتراک منافع بهره مند شوند، ثبات و دستیابی به صلح پایدار کشورهای منطقه دور از ذهن نیست. جمهوری اسلامی ایران می تواند با اتخاذ استراتژی پویای مبتنی بر ژئوپولیتیک قدرت، به واسطه بازیگری در اروپای شرقی طی سال های آتی، راهبرد تنش آفرینی غرب پیرامون منطقه جنوب غرب و غرب آسیا را تا حدی تعدیل و کنترل نماید. لذا پیشنهاد می شود بازیگری دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در کشورهایی از اروپای شرقی که دارای اشتراک با سازه فرهنگی تمدن ایران هستند، ارتقا یافته و در آینده کد ژئوپلیتیکی قدرت نرم ایران در این منطقه فعال تر دنبال شود.

به نظر می رسد در صورت تثبیت پروسه انتقال قدرت، رقابت های ژئوپولیتیکی در اروپای شرقی حساس تر و در این بین احتمال می رود تنگه هایی نظیر بسفر، داردانل و دریاهای سیاه، مرمره و اژه بیش از پیش اهمیت ژئوپولیتیکی بیابند. چرا که امروزه شاهد بازیگری نظامی موثر روسیه در جهان و نفوذ اقتصادی چین از طریق ایجاد کریدور ارتباطی بسمت اروپا و جهان غرب، به عنوان کاندیدای احتمالی جهان پس از امریکا هستیم.