هفته گذشته توفان عظیمی در مریخ به وقوع پیوست که تقریبا یک چهارم سطح این سیاره را درنوردید. این توفان مساحتی در حدود 35 میلیون کیلومتر مربع از مریخ را تحت الشعاع خود قرار داد. این ابعاد حتی از مساحت قاره آفریقا نیز بیشتر است. به واسطه توفان اخیر، مریخ نورد کهنه کار ناسا موسوم به آپورچونیتی (به معنی فرصت) از کار افتاد.

کارشناسان ناسا اعلام کردند، به واسطه این توفان، حجم ذرات معلق در آسمان مریخ به اندازه ای زیاد شده که مانع رسیدن نور خورشید به سطح این سیاره شده و عملا مناطق وسیعی از سیاره را در تاریکی فرو برده است. به همین دلیل صفحات خورشیدی مریخ نورد آپورچونیتی نمی توانند باتری های این ربات را شارژ کنند و در نتیجه این کاوشگر ارزشمند خاموش شده و از کار افتاده است.

به نظر می رسد اکنون فقط ساعت مرکزی مریخ نورد روشن باشد و کارشناسان در مرکز فرماندهی ماموریت در زمین در تلاش هستند تا ارتباط با آپورچونیتی را از سر بگیرند. داده های ماهواره های مستقر در مدار مریخ نشان می دهد که هنوز اثرات توفان در مریخ تمام نشده و باید کارشناسان ناسا برای از سرگیری ارتباط با آپورچونیتی منتظر پاک شدن آسمان مریخ از ذرات معلق باشند.

این نخستین بار نیست که کاوشگرهای حاضر در سطح مریخ با چنین پدیده ای روبه رو می شوند. خوشبختانه در دفعات قبلی این کاوشگرها، از جمله همین مریخ نورد آپورچونیتی از توفان های سهمگین مریخی جان سالم به دربرده اند؛ و اتفاقا وقوع این توفان ها به تمیزشدن سطح صفحات خورشیدی آنها از ذرات خاک و افزایش بازدهی این صفحات منجر شده بود.

مریخ نورد آپورچونیتی به همراه همتای دوقلوی خود یعنی کاوشگر اسپیریت (به معنی روح) در دی ماه 1382 در سطح مریخ فرود آمدند. هر یک از آنها قرار بود حدود 90 روز در این سیاره فعالیت کنند. اما ماموریت آنها برای چند سال متوالی تمدید شد. ماموریت کاوشگر اسپیریت در اردیبهشت 1390 و پس از 8 سال فعالیت خاتمه یافت. علت آن هم گرفتارشدن کاوشگر در ماسه های روان مریخ بود. اما آپورچونیتی به ماموریت خود ادامه داد و اکنون پس از گذشت نزدیک به 15 سال فعالیت، به نظر می رسد با آزمون سختی در مریخ برای ادامه حیات خود روبه رو است. حال باید دید آپورچونیتی جان سخت از این مهلکه جان سالم به در می برد؟