آرشیو سه‌شنبه ۲۶ تیر ۱۳۹۷، شماره ۵۱۵۴
ایران
۱۴
مسیر عشق

اهواز شهر نخستین مسجد رضوی

علیرضا سلیمان نوری

شهر اهواز از مناطقی محسوب می شود که به طور قطع امام رضا(ع) هنگام سفر از مدینه به مرو چند روزی را در آن اقامت داشته است.

بر اساس اسناد موجود، کاروان حامل امام ثامن(ع) در مسیر حرکت خود به مرو روز شانزدهم صفر سال 201 قمری وارد اهواز شد و چند روزی در این شهر توقف کرد. پس از عبور ایشان از اهواز، شیعیان و محبان اهل بیت ساکن این شهر در محل اقامت آن حضرت مسجدی بنا کردند که به نام مسجد علی بن موسی الرضا(ع) معروف شد. بنایی که به گواه اسناد باقیمانده از سده های ابتدایی پس از هجرت، نخستین مکانی است که به نام ثامن الحجج(ع) در ایران ساخته و نامگذاری شده است. اعتقاد مردم اهواز البته بر این است که مسجد علی بن موسی الرضا(ع)، قدمگاه امام رضا(ع) نیز هست. ابودلف جغرافی دان معروف مسلمان که حدود 140 سال پس از شهادت امام رضا(ع)، یعنی در سال 341 قمری به ایران سفر کرده و سفرنامه ای در این باره از خود به یادگار گذارده نیز بر این امر تاکید می کند. مختصات ارائه شده توسط وی از مکان این مسجد و همچنین آنچه در کتب دیگر درباره مکان این بنا ذکر شده دلالت بر این امر دارد که محل دقیق کنونی این مسجد و قدمگاه همان محل مقبره فعلی شاگرد بزرگ ائمه معصوم علی بن مهزیار اهوازی است. علی بن مهزیار، از فقها، محدثان و دانشمندان معروف شیعه سده سوم است و از نزدیکان امامان همام علی بن موسی الرضا، محمد بن علی، علی بن محمد و امام حسن عسکری(ع) است که در برخی از مناطق، به ویژه در اهواز به عنوان نماینده آنان فعالیت می کرده است. براساس برخی روایات تاریخی، وی در زمان امام حسن عسکری(ع) درگذشته و البته قبل از فوت خود وصیت کرده تا در مسجد علی بن موسی الرضا(ع) دفن شود. تا چندی قبل نیز در قسمت غربی بقعه وی سالنی وجود داشت که احتمالا همان مسجد امام رضا(ع) بود. متاسفانه هیات امنای این بقعه چند سال قبل به منظور بازسازی و گسترش مقبره، تمامی ساختمان های مرتبط با آن از جمله سالن مورد نظر را تخریب کرد تا به این ترتیب نخستین مسجد رضوی، دیگر وجود خارجی نداشته باشد.