آرشیو چهارشنبه ۳ امرداد ۱۳۹۷، شماره ۴۱۴۳
صفحه آخر
۱۶
پرتاب شدگی

درد شفافیت

محمد زینالی اناری

سقراط می گوید من ماما هستم و به جای آنکه به فرآیند تولد نوزاد کمک کنم، در ذهن کسانی که با آنها گفت وگو می کنم، ایده متبلور می کنم و البته تولد ایده هم به اندازه تولد نوزاد سخت و دردآور است. حال ما درون یک دنیای درون گرای استاد مسلم دستفروشی مهار شده ایم و به آن می گوییم اقتصاد. اما امروز آن اقتصادی که در اوج خودش بانکداری و چاپ پول دارد، به دنیای اقتصادی شبکه ای و اعتباری وارد شده است و کنترلی که ترس از رضاخان و بازرس بر آن اعمال می کرد، وارد دنیایی شده که در آن آمار خبر اول را می دهد.

اما آمار و اطلاعات در صورت پنهانی ماندن آنها نزد افراد خاص، دچار فسادی درونی می شوند که چنان که در مورد آن به مسائل مالی خاص و مسکن های خاص مشاهده می شود، ناشی از عدم کنترل عموم بر این امور پنهان مانده است. امروز ما در حال کوچ از دنیای کنترل با ترس خاندانی به دنیای کنترل عموم ملت هستیم. اما زایش این ایده جدید، یک درد دارد. ما از جهان درون گرای پول و ترس از خان، به دنیای نمایش و آشکارگی امور برای «عموم» مردم وارد می شویم.

آن چیزی که امروز ما با آن مواجهیم و موجی از گرانی های دوره ای پدید می آورد، درد زایمان است. کشمکش های دیجیتالیزه شدن و انتشار اسامی و اقلام در سایت ها و کانال ها، می تواند در برابر آن چیزی باشد که می توان آن را «استبداد یا انحصار دیجیتال» نامید. پایان این اتفاق، به کنترل «عموم» بر آنچه در پس رویدادهای تقسیم و توزیع منابع و مزایا می گذرد، می انجامد. اتفاقی که برای تبدیل کردن امر پنهانی به امر آشکار صورت می گیرد، چالش هایی دارد که تحمل و گذار از آن را می توان «درد شفافیت» برای کنترل عمومی مردم از تقسیم و توزیع منابع و مزایا دانست.