آرشیو یک‌شنبه ۲۱ امرداد ۱۳۹۷، شماره ۴۳۹۸
تاریخ و اقتصاد
۳۰

گفته ها

میرزا رضا کرمانی ضارب ناصرالدین شاه جزو حلقه ای بود که میرزا آقاخان کرمانی، شیخ احمد روحی و خبیرالملک آن را هدایت می کردند و ارگان آنها هم روزنامه اختر بود.

درست است که در روزنامه اختر از عدالت اجتماعی فراوان سخن گفته شده است و به عبارتی شخص میرزا آقاخان کرمانی گرایش هایی شبه سوسیالیستی داشته است، اما واقعیت امر این است که نمی توان از درون این روزنامه به منظومه ای فکری که از انسجام درونی برخوردار باشد، مواجه شد. به همین دلیل نمی توان با قاطعیت گفت چه دلایل عمده ای در ترور شاه دخالت داشته است. حتی با مطالعه بازجویی های میرزا رضا کرمانی هم نمی توان به نکته ای قابل توجه برخورد. اما فاصله عظیم طبقاتی، استبداد سیاسی، نفوذ استعمار و فقدان آزادی های سیاسی و اجتماعی را از عوامل این ترور برشمرده اند. البته اینها همه مطالبی است که در کتاب های تاریخی ذکر شده اند، بنابراین اصل موضوع باید مورد مطالعه جدی و مجدد واقع شود.

- به نقل از گفت وگوی «تاریخ ایرانی» با حسین آبادیان، مورخ و پژوهشگر