آرشیو یکشنبه ۱۱‌شهریور ۱۳۹۷، شماره ۴۴۱۳
تاریخ و اقتصاد
۳۰

گاهشمار

پایان جنگ جهانی دوم

جنگ جهانی دوم، 2 سپتامبر 1945. م در پی تسلیم ژاپن پایان یافت. این جنگ ویرانگر طی چهار سال قریب 5/ 27 میلیون از مردم شوروی را به کام مرگ کشاند، یعنی روزی 18 هزار نفر. 50 درصد این کشته شدگان خارج از شرایط «عادی» جنگ جان خود را از دست دادند. به جز اینان، 3 میلیون روس در اردوگاه های آلمان و به ویژه در اتاق های گاز از پای درآمدند. در بلاروس یک میلیون و 800 هزار نفر کشته شدند و در لنینگراد هم یک میلیون نفر قربانی 900 روز محاصره شدند.

حدود 5 میلیون شهروند لهستانی در طول جنگ به دست نیروهای آلمان به قتل رسیدند که نزدیک به 2 میلیون نفر آنان، غیریهودی و 3 میلیون نفر دیگر از یهودیان مقیم لهستان بودند، این رقم بیش از 16 درصد جمعیت آن کشور را نسبت به سال 1939 تشکیل می داد. تلفات آلمان در جنگ جهانی دوم در برخی منابع 5 میلیون نفر اعلام شد که 3/ 3 میلیون نفر آن سرباز و 7/ 1 میلیون آن (تخمینی) افراد غیرنظامی بودند که در بمباران کشته شدند. پس از پایان جنگ اعلام شد که 1/ 3 میلیون تن بمب ازسوی متفقین بر بسیاری از شهرهای آلمان فرو ریخته شد که نتیجه آن بی خانمانی 8 میلیون آلمانی بود. همچنین 12 میلیون نفر در طول جنگ بر اثر قحطی در چین، ایران، اندونزی، هندوچین، فرانسه و هندوستان جان خود را از دست دادند که این تعداد تلفات، اغلب در آمارهای تلفات جنگ، از قلم افتاده اند. کل رقم کشته شدگان جنگ جهانی دوم که مرگبارترین نبرد تمام تاریخ است، بین 50 تا 70 میلیون نفر تخمین زده می شود.

برخی کارشناسان اقتصادی جنگ جهانی دوم را به سود اقتصاد آمریکا ارزیابی کرده اند. در این دوران آمریکا شمار زیادی از کارخانه های تعطیل شده را دوباره راه اندازی کرد تا مواد غذایی و پوشاک موردنیاز افراد درگیر جنگ را تامین و برای میلیون ها نفری که در اثر بحران مالی دهه 1930 بیکار شده بودند فرصت شغلی ایجاد کند. از طرف دیگر با راه اندازی کارخانه هایی برای تولید سلاح و تجهیزات دفاعی، این صنایع را در کشور فعال کرد؛ صنایعی که علاوه بر ایجاد شغل، سودآور بودند. با ایجاد فرصت شغلی و افزایش درآمدها به دلیل رشد اقتصادی، تقاضا در آمریکا بیشتر شد و صنایع و کارخانه های مختلف تولید خود را افزایش دادند. رشد تولید به دنبال رشد تقاضا در کنار افزایش صادرات و درآمدهای صادراتی تمام بخش های اقتصاد را به مسیر عادی حرکت بازگرداند و جانی تازه در اقتصاد درحال مرگ آمریکا دمید.

بسیاری بر این باورند که وجود هیتلر در آلمان و رشد محبوبیت وی در میان مردم این سرزمین به دلیل حمایت های آمریکا از وی بوده است. آمریکا با شعار مخالفت با کمونیسم، هیتلر را در آلمان و به تدریج در سراسر جهان مطرح کرد تا از یک طرف زمینه را برای تضعیف شوروی فراهم آورد و از طرف دیگر جرقه اولیه جنگی را بزند که می توانست اقتصاد یا به عبارت بهتر کشورش را نجات دهد. دو سال بعد از آغاز این جنگ که اروپا را به ویرانی کشاند، آمریکا به یکی از اصلی ترین تامین کنندگان کالا برای اروپا تبدیل شد.

هوشی مینه، قهرمان نبرد با آمریکا

دوم سپتامبر 1969 هوشی مینه، رهبر انقلاب ویتنام جهان را بدرود گفت. او 19 مه 1890 در قصبه هوانگ ترو در نزدیکی لنگ سن به دنیا آمد.

هوشی مینه از دوران دانشگاه مبارزه علیه استعمارگران فرانسوی را آغاز کرد. در ماه اوت 1945 به همراه همرزمانش دولت موقت جمهوری دموکراتیک ویتنام را بنیان نهاد و سرانجام در دوم سپتامبر همان سال از طرف دولت بیانیه تاریخی استقلال را قرائت کرد. در روز 2 مارس 1946، در نخستین نشست مجلس ملی، هوشی مینه به عنوان رئیس جمهور دولت دموکراتیک ویتنام انتخاب شد. هوشی مینه قهرمان نبرد مردم ویتنام علیه متجاوزان آمریکایی در دهه 1960 است. او در پیامی گفته بود «ممکن است این نبرد 20 سال یا بیشتر به طول انجامد. ممکن است هانوی و هانفونگ و بسیاری از شهرها و کارخانه ها نابود شوند، ولی خلق ویتنام هرگز شکست نمی خورد.» این اتفاق نیز افتاد و آمریکا در برابر اراده مردم ویتنام و جنبش جهانی ضدجنگ مجبور به عقب نشینی شد.

زادروز هنری جورج، نظریه پرداز پیشرفت

دوم سپتامبر1839 هنری جورج، اقتصاددان آمریکایی چشم به جهان گشود. او از رجال سیاسی و اقتصاددان های مطرح قرن نوزدهم است که شخصیت های سرشناسی چون جان دیوئی، ویلیام ویکری، و جوزف استیگلیتز، از او تاثیر پذیرفته اند.

زادروز هنری جورج، نظریه پرداز پیشرفت

کتاب «پیشرفت و فقر» Progress and Poverty (1879) او از جمله کتاب های پرفروش دنیا در اواخر قرن نوزدهم است. مکتبی که او بنیان نهاد «جورجیسم» نامیده شده است. او بر این باور بود که مردم مالک ارزش تولید خود هستند اما منابع طبیعی باید به صورت یکسان به اعضای جامعه تعلق گیرد.