آرشیو پنجشنبه ۲۲‌شهریور ۱۳۹۷، شماره ۴۱۸۳
سیاست
۲
یادداشت روز

رای شفاف برای همه طرح ها قابلیت عملی شدن ندارد

عبدالرضا هاشم زایی ( عضو شورای مرکزی فراکسیون امید)

اخیرا نمایندگان مجلس طرحی برای شفافیت آرای نمایندگان ارایه کرده اند که فوریت آن رد شده است. موافق رای علنی نمایندگان به طرح ها و لوایح نیستم: به این خاطر که محدودیت هایی برای نمایندگان مجلس ایجاد می کند. اینکه برخی می گویند نمایندگان شجاعت ندارند رای خود را به مردم بگویند، درست نیست. در هر روز چندین بار رای گیری انجام می شود. اصولا در شرایط کنونی نیز برخی رای گیری ها با تقاضای تعدادی از نمایندگان یا دولت می تواند علنی باشد. در مجلس دوم نیز اینگونه بود که برخی نمایندگان نامه ای به هیات رییسه می نوشتند و تقاضای رای علنی می کردند. اما اینکه برای تمامی رای گیری ها قانون بگذاریم، عملا مزیتی ندارد. مردم عادی کلیه آرای نمایندگان را برای طرح ها، لوایح، مواد و تبصره ها بررسی و چک نمی کنند. مهم این است که در یک دوره دو یا سه رای حساس از نظر سیاسی یا اقتصادی هست که شفافیت در آن اهمیت زیادی برای جامعه دارد. نماینده مجلس را نباید تحت هیچ شرایطی محدود کرد. خوب است که برای موضوعات مهم مثلا رای گیری در مورد موضوع FATF علنی و شفاف باشد. در عین حال این طرح قابلیت اجرایی شدن هم ندارد. در هر روزی ممکن است 20 تا 30 رای گیری در مجلس انجام بگیرد. رای گیری هایی که خیلی هم حساسیت بر انگیز نیست. رای شفاف در مورد انضباط و مقید بودن به تصمیم جمعی فراکسیون ها نیز چندان اثرگذار نیست. در مورد استیضاح وزرا حتی نمایندگانی از فراکسیون ها به عنوان مخالف صحبت می کنند. درست است که نماینده در یک فراکسیون باید رفتار تشکیلاتی داشته باشد و برخی نمایندگان برخلاف نظر جمعی فراکسیون رای می دهند اما بالاخره این مساله در کشورهای دیگر نیز وجود دارد. خیلی عجیب نیست که نماینده ای به تشخیص خود عمل کند. در ایران به این دلیل که احزاب پایدار وجود ندارد، رفتارهای غیرتشکیلاتی بیشتر مشاهده می شود اما در نهایت نمی توان نمایندگان را محدود کرد. گاهی اوقات نمایندگان تحلیل خودشان را از وضعیت موجود دارند و این آزادی عمل برای هر نماینده نیز محفوظ است. در عین حال این مساله نافی رفتار جمعی در قالب فراکسیون ها نیز نیست.