آرشیو شنبه ۳۱‌شهریور ۱۳۹۷، شماره ۴۴۲۸
تاریخ و اقتصاد
۳۰

گاهشمار

حمله برنامه ریزی شده ارتش بعث به ایران

ارتش بعث عراق در تاریخ 31 شهریور 1359 با سخنرانی صدام در جمع سربازان عراقی و شلیک توپ به سوی ایران، جنگ تحمیلی را آغاز کرد. مرکز فرماندهی جنگ در عراق دستور پرواز 192 بمب افکن و جنگنده را برای حمله هوایی به فرودگاه های ایران صادر کرد. 20 دقیقه بعد، عدنان خیرالله وزیر دفاع عراق در گزارشی این موضوع را به صدام حسین اعلام کرد. به این ترتیب جنگ هوایی بین عراق و ایران آغاز شد.

نیروی هوایی عراق در بعد از ظهر همان روز به پایگاه های نیروی هوایی ایران حمله کرد. حملات هوایی عراق به این صورت بود:

ساعت 1:45 بعد از ظهر 6 میگ به فرودگاه اهواز حمله کردند.

ساعت 2:12 بعد از ظهر 4 میگ فرودگاه مهرآباد تهران را بمباران کردند، چند میگ عراقی ساعت 2:45 به پایگاه نوژه یورش بردند.

سه میگ دیگر عراقی ساعت 14:30 فرودگاه سنندج را مورد حمله قرار دادند.

همچنین 8 میگ فرودگاه تبریز، پالایشگاه و نیروگاه و نیز چند میگ اسلام آباد، کرمانشاه و اصفهان را بمباران کردند.

همزمان با آغاز عملیات هوایی، نیروی زمینی عراق از سه جبهه یورش زمینی خود را آغاز کرد. لشکر اول از جبهه شمالی، لشکر دوم از جبهه میانی و لشکر سوم از جبهه جنوبی پیشروی خود را آغاز کردند؛ با این حال مردم مناطق مرزی در حرکتی خودجوش با دادن تلفات سنگین و با تجهیزات نظامی ناچیز همچون تفنگ M 1 جلوی پیشروی سریع ارتش عراق را گرفتند.

یاحقی، هنرمند ویولنیست

پرویز یاحقی، نوازنده ویولن و آهنگساز ایرانی 31 شهریور 1314 در تهران چشم به جهان گشود. وی اغلب در خانه دایی اش حسین یاحقی به سر می برد و از کودکی نواختن نی لبک را یاد گرفت. روزی استاد ابوالحسن صبا که با حسین یاحقی دوستی داشت به خانه اش آمد و با دیدن پرویز و پی بردن به نبوغش پذیرفت که او را برای ادامه فراگیری ویولن نزد خویش ببرد. پرویز پس از آن به رادیو راه یافت و به دعوت داوود پیرنیا وارد برنامه «گل ها» شد.

هجده سال بیش نداشت که یکی از ساخته هایش به نام «ای امید دل من کجایی» را با صدای استاد غلامحسین بنان در برنامه گل ها اجرا کرد و به پیشنهاد صبا خود رهبری ارکستر را به عهده گرفت و هنرمندان و نوازندگان تراز اول کشور در این برنامه هنرمند جوان را یاری کردند. یاحقی در مورد زندگی هنری ا ش می گوید: سه یا چهار سال داشتم که با انگشتان کوچکم روی آبپاش باغبان پدرم ضرب می گرفتم و نغماتی که از دایی ا م استاد حسین یاحقی و دوستانش شنیده بودم، زمزمه می کردم. تقریبا همه روزه استادانی همچون ابوالحسن صبا، احمد عبادی، رضا محجوبی، مرتضی محجوبی، حسین تهرانی و... به منزل دایی ام می آمدند و من از هنرشان بهره مند می شدم.» استاد یاحقی 13 بهمن 1385 در تهران جهان را بدرود گفت.

مرگ فاتح چالدران

سلیم اول سلطان عثمانی، فاتح نبرد چالدران روز 22 سپتامبر سال 1520 میلادی در 53 سالگی درگذشت.

بنابر گزارش های موجود، سلیم اول در 1516 در راس سپاه عثمانی برای جنگ دوباره با شاه اسماعیل از استانبول حرکت کرد اما در میانه راه و پس از اینکه دشمنی قانصوه غوری فرمانروای ممالیک مصر، با عثمانی ها و هم پیمانی وی با شاه اسماعیل آشکار شد، مقصد سپاه را از ایران به سمت شامات تغییر داد با توجه به اینکه در سال 1490 شیخ الاسلام ملاعرب، فتوایی مبنی بر حرمت جنگ با ممالیک مسلمان، صادر کرده و زمینه مصالحه میان دو طرف را فراهم کرده بود، جنگ با ممالیک نیازمند فتوای جدیدی از سوی شیخ الاسلام بود. به گزارش جلال زاده مصطفی چلبی در سلیم نامه، از آنجا که سلاطین ممالیک مسلمان بودند و برای جنگ با آنها اذن و فتوای شرعی لازم بود، سیلم اول از سگوت در نزدیکی البستان (واقع در شرق قیصریه)، فرستاده ای را به استانبول فرستاد و از «مفتی المسلمین» یعنی شیخ الاسلام عثمانی علی جمالی افندی درباره جایز بودن محاربه با ممالیک با توجه به هم پیمانی با شاه اسماعیل استفتاء کرد. شیخ الاسلام نیز در جواب، فتوایی به این صورت صادر کرد که «در صورت مسفور [بیان شده] آنها قاطع الطریق بوده، بنابراین حمله به آنها شرعی است. قتال و محاربه با آنها جهاد و غزا است.»