آرشیو شنبه ۱۴ مهر ۱۳۹۷، شماره ۴۴۴۰
خبر
۶
معرفی کتاب

نگاهی جامع به بانکداری مرکزی

کتاب «بانکداری مرکزی، ثبات پولی و مالی، نظریه و عمل» به قلم تامارک موئنجاک و با ترجمه دکتر احمد عزیزی، صاحب نظر پولی و بانکی و خانم فاطمه نوربخش، پژوهشگر پژوهشکده پولی و بانکی منتشر شد. احمد عزیزی در مقدمه این کتاب، آن را دارای ساختار و شکل و سبک آموزشی معرفی و ابراز امیدواری کرد که برای دانشجویان رشته های مختلف اقتصاد، اقتصاد مالی، بانکداری و سایر رشته های ذی ربط مفید باشد.

به گفته مترجم، این کتاب علاوه بر استفاده آموزشی و کاربردی که برای دانشجویان دارد، امید است برای اساتید و کارشناسان و دست اندرکاران بانکداری مرکزی و بانکداری هم قابل استفاده باشد و در یک جمله علاوه بر استفاده آموزشی مبتدیان، برای منتهیان نیز به منزله فهرست نسبتا جامعی از حوزه بانکداری مرکزی و راهنمایی فوری کارآیی داشته باشد. این کتاب از نظر ساختار، جامعیت مطالب، سادگی زبانی (به رغم پیچیدگی برخی اصطلاحات و مفاهیم)، در پرداختن به موضوع بسیار مهم و مناقشه برانگیز بانکداری مرکزی و ابعاد وسیع و پیچیده آن موفق بوده است. مطالب کتاب از تاریخچه بانکداری مرکزی تا مسائل مبتلابه بانکداری مرکزی مدرن، بحران عظیم مالی اخیر و ایده هایی برای آینده بانکداری مرکزی را دربر می گیرد.

در بخش پیشگفتار این کتاب در توضیح انگیزه ترجمه این کتاب از زبان احمد عزیزی، عنوان شده است: «در موضوع بانکداری مرکزی، با شمول تحول تدریجی اهداف و کارکردهای تاریخی و تکامل آن تا شکل مدرن امروزین، کتاب مستقل و جامعی به زبان فارسی نیافتم. در جست وجوی کتابخانه های تخصصی مانند بانک مرکزی، پژوهشکده پولی و بانکی و پایگاه داده های سازمان اسناد و کتابخانه ملی، آشکار است در این مقوله دچار فقر ادبیات به زبان فارسی هستیم. شاید به جرات بتوان گفت کتاب حاضر در نوع خود نخستین اثر نسبتا کامل در مورد بانکداری مرکزی است. در همین مقدمه، در مورد اهمیت این پدیده در دوره حاضر نکاتی تقدیم می شود. فقرادبیات بانکداری مرکزی به زبان فارسی با توجه به اهمیت بی نظیر این پدیده، لزوم پرداختن به این مقوله را یادآور می شود. امید است انتشار این کتاب گام نخست در این زمینه باشد و در آینده اساتید و کارشناسان فن این کمبود را جبران کنند.»

همچنین در ادامه این کتاب به اهمیت نقش بانک های مرکزی در مدیریت اقتصاد برای نیل به رشد و توسعه با ثبات اشاره کرده است. از نگاه مترجم این کتاب، اهمیت این پدیده لزوما در نشستن بانک مرکزی بر صدر اخبار روزمره نیست. برعکس، بانک مرکزی آنگاه موفق است که از صحنه اخبار و حوادث غایب باشد و از منظر عام موسسه ای کسل کننده به نظر آید. بانک های مرکزی در دنیای مدرن نقشی حیاتی ایفا می کنند؛ مختصر آنکه در سطح جهانی در مورد نقش بی بدیل بانک مرکزی اجماع عمومی وجود دارد. هرچند در ایران، هنوز در ابتدای راه هستیم، به طوری که هنوز در مورد استقلال بانک مرکزی به نتیجه نرسیده ایم و برای اختیارات بانک مرکزی در مورد صدور مجوز برای فعالیت موسسات مالی تا این اواخر تردیدهایی وجود داشت که با بحران های پی درپی ناشی از سقوط موسساتی که از بانک مرکزی مجوز فعالیت نداشتند، کمابیش در مسیر اجماع قرار گرفته ایم. این پدیده را می توان «اجماع جهانی و تردید ملی» نامید که لااقل در حوزه بانکداری موجب عقب ماندگی کشور و خسارات فراوان شده است.

در بخش دیگر،تجربه بانکداری مرکزی در ایران بررسی شده است. بر این اساس، از منظر تطبیقی، بعضا اهداف، ساختار و کارکردهای بانک مرکزی ایران با همتایان مدرنش در جهان متفاوت است. این تفاوت را در قوانین مربوط به بانکداری مرکزی و بانکداری به روشنی می توان دید. درحالی که قوانین ذی ربط در جهان طی دهه های گذشته تغییرات اساسی را تجربه کرده اند، در ایران، قانون پولی و بانکی بیش از 45 سال است که تغییر نکرده است. عمده ترین قوانین مصوب در 40 سال گذشته در حوزه بانکداری عبارتند از: قانون ملی شدن بانک ها، قانون نحوه اداره بانک ها و قانون عملیات بانکداری بدون ربا که به رغم ضرورت های زمان تصویب، تطویل بی جا و عدم اصلاح به موقع قوانین مزبور باعث شده است هریک از آنها نقش بزرگی در اوضاع نابسامان فعلی نظام بانکداری داشته باشند. این کتاب توسط انتشارات پژوهشکده پولی و بانکی منتشر شد و خریداران می توانند به واحد انتشارات این مجموعه مراجعه کنند.