آرشیو یکشنبه ۲۲ مهر ۱۳۹۷، شماره ۴۴۴۷
تاریخ و اقتصاد
۳۰

گاهشمار

عزل عین الدوله از صدراعظمی

شاهزاده عبدالمجید میرزا معروف به عین الدوله، صدراعظم دوره مظفرالدین شاه بود. وی چهره ای شناخته شده در میان مخالفان مشروطه به شمار می رفت. او دوره نوجوانی خود را به امر ناصرالدین شاه در تبریز نزد ولیعهد (مظفرالدین شاه) سپری کرد. او در این دوره توانست به پیشکاری ولیعهد درآید و لقب عین الدوله را دریافت کرد.

او در تبریز از نزدیک شاهد پاره ای از تحرکات مشروطه خواهان بود و از آن زمان رابطه مطلوبی با این جمعیت نداشت.مرگ ناصرالدین شاه و به قدرت رسیدن مظفرالدین شاه، جایگاه عین الدوله را نیز در سلسله مراتب قدرت ارتقا داد و ابتدا حاکم تهران، سپس وزیر داخله و در نهایت صدراعظم شد. اما به سبب ظلمی که به مردم روا داشته بود، مدتی بعد معزول شد.پس از مرگ مظفرالدین شاه و در جریان جنبش مشروطه محمدعلی شاه او را برای سرکوب قیام تبریز مامور کرد اما نیروهای دولتی از مشروطه خواهان شکست خوردند و عبدالمجیدمیرزا در 22 مهر 1287 عزل شد. او تا پایان سلطنت قاجار چندبار دیگر به سمت های دولتی دست پیدا کرد و اگرچه از سوی مشروطه خواهان شخصیتی منفور بود اما هیچ گاه به سوی بیگانگان متمایل نشد و به هیچ سفارتخانه ای پناه نبرد.

ورود آلبوکرک به خلیج فارس

دریاسالار پرتغالی «آلفونسود آلبوکرک» روز چهاردهم اکتبر سال 1515 با چند کشتی مجهز به توپ و یگان تفنگدار وارد تنگه هرمز شد. او نخستین کسی بود که در قامت یک نظامی غربی به خلیج فارس وارد می شد و این همه درحالی بود که سلاح های او و شیوه های جنگی که از آنها بهره می برد، نه تنها برای مردم محلی حتی برای دولت ایران نیز هنوز ناشناخته بود.

دولت شاه اسماعیل که در نبرد زمینی چالدران به توپ های عثمانی باخته بود، هیچ توان دریایی برای مقابله با این گروه غربی تازه از راه رسیده نداشت و آنان به زودی جزایر استراتژیک خلیج فارس را به تصرف خود درآوردند. اگرچه با فاصله چند نسل سرانجام شاه عباس به کمک انگلیسی ها توانست پرتغالی ها را از خلیج فارس بیرون کند اما ورود آلبوکرک آغاز تجاوزی بود که بعدها میان کشورهای غربی در خلیج فارس ادامه پیدا کرد.