آرشیو دوشنبه ۲۳ مهر ۱۳۹۷، شماره ۴۴۴۸
تاریخ و اقتصاد
۳۰

گفته ها

شاید بتوان بزرگ ترین اشتباه محمدعلی فروغی را با توجه به احاطه او بر تاریخ و فرهنگ ایران این دانست که به ساختار کهن استبداد در ایران توجه نکرد. ساختار کهنی که خود را در دیکتاتوری مصلح و قائل به تجدد هم بازسازی و بازنمایی کرد.

به جز این، برخی از اقدامات او که امروزه جزو اشتباهات او شمرده می‎شوند، ناشی از عملکرد پهلوی‎ها و قضاوت فروغی بر این مبنا است. البته این را هم ناگفته نگذارم که ما در تاریخ با اقدامات افراد و نتایج این اقدامات سروکار داریم نه نیات افراد. به هر روی، فروغی با آنکه فرد اندیشمند و صاحب نظری بود، عملگرا بود. افراد عملگرا به قضاوت‎های دیگران درباره خود چندان اهمیت نمی‎دهند. آن سوی عملگرایی هم در کشور ما معمولا بی‎عملی است. فروغی اما در عملگرایی‎اش رویه اعتدالی داشت. همین رویه اعتدالی که نمونه‎های آن را در حوزه‎های گوناگون می‎توان دید، موجب شد در اوج استبداد پهلوی اول منزوی و خانه‎نشین شود.

منبع: بخشی از گفت وگوی ماهرخ ابراهیم پور با رضا مختاری اصفهانی.