آرشیو چهارشنبه ۲۵ مهر ۱۳۹۷، شماره ۴۴۵۰
تاریخ و اقتصاد
۳۰

واکاوی

مدیریت شهر تبریز در انقلاب مشروطه

وقوع انقلاب مشروطه در ابتدای قرن بیستم، که به دنبال محدود کردن قدرت مطلقه فردی به نفع نهادهای مردمی بود، باعث شکل گیری نهادهای مدرنی همچون انجمن های ایالتی و ولایتی، انجمن های بلدیه و…، به عنوان نهادهای مردمی و دموکراتیک مدیریت شهری با محوریت قانونی و رویکردی تمرکززدایانه با اختیاراتی نسبتا وسیع و گسترده شد.

انجمن ایالتی تبریز که در دوران استبداد صغیر و تعطیلی مجلس شورای ملی، نقش این مجلس را هم در دفاع از دستاوردهای انقلاب مشروطیت برعهده گرفت، به عنوان شاخص ترین و موفق ترین نهاد مردمی شکل گرفته از دل این جنبش سیاسی اجتماعی، در طول حیات کوتاه خود به رغم کشمکش شدید و دائمی با جبهه قدرتمند و ریشه دار تمرکزگرایی (جبهه طرفداران استبداد و سنت و دولت مرکزی) با بهره گیری از پشتوانه های محکمی چون: فهم و درک بالای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مردم تبریز و احساس مسوولیت آنها نسبت به مسائل حول و حوش جامعه و محیط خود، توانمندی و قابلیت مدیران و رهبران آزادی خواه آذربایجان، حمایت ها و تیزبینی های نهادهایی چون «مرکز غیبی» و «مجاهدان» و نیز آشنایی با الگوهای جدید مدیریتی روز دنیای مدرن، به دلیل قرار گرفتن آذربایجان در مرکز تبادلات فرهنگی و تمدنی بین شرق و غرب (روسیه و اروپا)، و نیز سابقه بیش از یک قرنی اندیشه های تجددخواهانه ایرانیان در این خطه از خاک کشور و انجام کارها و تصمیم گیری ها براساس عقل و خردجمعی، توانست نوعی الگوی مدیریتی شبه «دولت محلی» شهری مدرن در قالب الگوی رهبری جمعی را در حوزه های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی به نمایش گذارد. همچنین انجمن توانست برنامه ها و اقداماتی را تدارک ببیند که علاوه برآنکه حافظ منافع شهر و حفظ هویت آن به عنوان پایتخت دوم کشور بود، به افزایش آگاهی شهروندان نسبت به وظایف و حقوق شهروندی خود، ارتقای سطح فرهنگ عمومی، زمینه سازی و مشارکت در حل مشکلات مربوط به بیکاری، گرانی، بهداشت، کمبود کالاهای اساسی، نظم و امنیت، جرم و جنایت، تحصیل و مانند اینها منجر شد.

منبع: عباس قدیمی قیداری، مرتضی شهسواری، « انجمن ایالتی تبریز، تغییر الگوی مدیریت شهری»، تاریخ اسلام و ایران، 1397.
مرتضی حنانه موسیقیدان بزرگ

مرتضی حنانه، موسیقیدان شهیر ایرانی 24 مهر 1368 خورشیدی در اثر سکته قلبی در گذشت. او یازدهم اسفند سال 1301 خورشیدی در شهر تهران متولد شد و از همان کودکی علاقه زیادی نسبت به موسیقی داشت.

پس از پایان دوره دبستان در هنرستان موسیقی مشغول به تحصیل شد. دیری نگذشت که نام حنانه در سطح هنرستان پیچید، در همین مقطع زمانی حنانه «هورن» را به عنوان ساز تخصصی خویش انتخاب کرد.حنانه در محل موسیقی مذهبی و مقدس ایتالیا به تحصیل پرداخت. او در سال 1342 خورشیدی به ایران بازگشت و گفت: «هنگامی که از ایتالیا به ایران آمدم، زیاد فکر کردم. حال زمانی بود که آن دانشی که آرزویش را داشتم به دست آورده بودم و فقط مانده بود تصمیم بگیرم با آن دانش چه کار کنم و چه نوع موسیقی ای ارائه دهم. اول گفتم «دوده کافونیک»(سیستم دوازده نتی)کار کنم. ولی این چه معنایی داشت؟ با خودم گفتم اگر خیلی خوب بنویسم، تازه بهتر از «شوئنبرگ» که نمی توانم بنویسم، او صاحب مکتب به شمار می رود و مکتبش یکی از بزرگ ترین های آلمان است که همه جهان آن را پذیرفته اند؛ ولی اگر کار مرا یک ایرانی گوش کند چه خواهد گفت؟ می گوید این کار اگر هم خیلی با ارزش باشد، باز هم ربطی به ایران ندارد و چیزی به فرهنگ غرب افزوده است. درحالی که ما می خواهیم آهنگ سازان ایرانی با آثاری که ارزش دارند به فرهنگ کشورشان چیزی بیفزایند.»موسیقی حنانه را به طور کلی می توان «موسیقی اصیل سمفونیک» نامید. حنانه نسبت به موسیقی سنتی بی اعتنا بود و هرگز در ارکستر از سازهای اصیل استفاده نکرد