آرشیو شنبه ۲۸ مهر ۱۳۹۷، شماره ۴۴۵۲
باشگاه اقتصاددانان
۲۹

ابزار مشتقه

هدیه لطفی

توسعه بنگاه های اقتصادی و گسترش دامنه تجارت لزوم توجه و اهمیت بیشتر به مدیریت ریسک را بیش از گذشته نمایان می کند. به این ترتیب مدیریت صحیح بنگاه های اقتصادی باید به جای حذف ریسک، به ایجاد زمینه های مناسب برای مدیریت بهینه ریسک بپردازد. این در حالی است که تشدید نوسانات قیمت دارایی ها در بازار سبب می شود تا ریسک بیشتری بر بنگاه های اقتصادی تحمیل شود. در این میان باید ابزارهای مناسبی وجود داشته باشد تا بتوان مدیریت بهینه ای برای کنترل ریسک به عمل آورد. حال در صورت وجود اوراق مشتقه، سرمایه گذاران می توانند این ریسک را مدیریت کرده و بر فرآیند کسب و کار خود متمرکز شوند.

هرچند بازار ابزار مشتقه در کل جهان بورس از معاملات پررونقی برخوردار است و ابزارهای معاملاتی متنوعی در این بازارها دادوستد می شود، اما بازار مشتقه در بازار سرمایه ایران از توسعه چندان زیادی بهره مند نیست. این بازار برای اولین بار در کشور طی سال 1387 در بورس کالا و با راه اندازی معاملات قراردادهای آتی شامل کالاهای مفتول مس، شمش طلا و سکه طلا آغاز به کار کرد. البته در ادامه سال های بعد نیز قراردادهای جدیدی به این بازار وارد شد و طبق اظهارات مدیر ابزار مشتقه بورس کالا، به زودی قراردادهای جدید در این بازار معامله خواهند شد.اما مقایسه و بررسی بازار مشتقه در بورس ایران با سایر کشورهای دنیا، نشان از آن دارد که این بازار نیازمند توسعه هرچه بیشتر است. در این راستا باید حرکت مثبت و جدی تری در بازار سرمایه ایران در این زمینه انجام شود. شاید نخستین گام در راستای تحقق این موضوع افزایش تعداد عرضه کننده ها در بورس کالا با فعال سازی ابزارهای مالی مشتق از کالا خواهد بود.