در حضرت مثنوی

نوشته مرتضی مردی ها نشر علم

کتاب «اندک گستاخ و بیش مودب در حضرت مثنوی» بیشتر دربرگیرنده نوعی تجربه زندگی است و چندان به وجوه عرفانی و آیینی مثنوی نمی پردازد. این کتاب برخی از ابیات مثنوی را دربر می گیرد که به این قبیل مسائل اشاره ای یا آن را تقویت کرده است.

نویسنده در این اثر تاکید می کند که عرفان و تصوف مولوی چیز توضیح دادنی نیست؛ چون در آن زمانه بسیاری یا شاید اغلب کسانی که جزو عوام مردم نبودند به اینگونه چیزها توجه می کردند و علاقه مند می شدند.

مولوی به دلایلی از جمله اطرافیان، پدر و برخی از کسانی که در پرورش شخصیت او نقش داشتند، به این سمت کشیده شد و هم اینکه انرژی و استعداد بسیار خارق العاده ای داشت که وقتی آن انرژی، در این مسیر افتاد، باعث شد که یک کار تقریبا بی همتا از برخی جهات انجام دهد و همین باعث شده که مولوی تا این اندازه مورد توجه قرار گیرد.

به زعم مولف، آن دسته از نکات شعر مولانا که بیشتر از جنس یک نوع تجربه زندگی و برداشت از برخی مفاهیم مثل انسان، عقل، هنر و… است برای دنیای امروز بسیار می تواند ارزشمند باشد ولی نکاتی هم دارد که هم در گذشته و هم در حال غلط بوده و هست که گاهی حتی ما را یاد ایدئولوژی هایی مثل مارکسیسم می اندازد که با یک نوع زبان پر از قهر، طعن، تلخی و گاهی حتی با رکاکت سعی می کنند آن چیزی را که با آن مخالف هستند چنان درهم بکوبند که هیچ آبرو و اعتباری برای آن باقی نماند.

دکتر مردیها در گفت وگویی با ایبنا در خصوص این کتاب چنین عنوان کرده است که «مطالب این کتاب با موضوعاتی که تا به امروز در مثنوی جدی گرفته شده، نسبتی ندارد و به همین خاطر برخی چنین اظهارنظر کرده اند که هدف من از نوشتن این کتاب، بهانه ای بوده تا حرف هایی بزنم که چندان نسبتی با مثنوی ندارد البته من این اظهارنظر را قبول ندارم، چون مطمئنا این موارد با مثنوی نسبتی دارد.

البته ممکن است با بعضی چیزهایی که دیگران در مثنوی خیلی جدی گرفته اند، نسبتی نداشته باشد یا حتی جدی نبودن آن را ادعا کند ولی در کل اشاره ای است در تایید و بعضی وقت ها در انکار بعضی از دیدگاه هایی که در مثنوی وجود داشته است».

وی همچنین در خصوص عنوان کتاب خود چنین توضیح می دهد که در این کتاب می خواستم بگویم من به آن ارتفاع بلند مولانا و خردی و کوچکی خودم در مقابل آن کاملا اقرار می کنم بنابراین در مقابل او مودب نشسته ام، حال اگر موارد اندکی گستاخی داشته، چیزهایی بوده که باید گفته می شده است ولی آن را با این کیفیت بیان کرده ام.