از دوران حکومت شاهنشاهی تاکنون، مردم ایران خاطره های ناگوار و تلخی از روز 13 آبان دارند. امسال نیز با اعمال تحریم های جدید آمریکا، بر این خاطرات تلخ افزوده خواهد شد. دولت ترامپ تلاش می کند ذهنیت منفی مردم ایران از دولتمردان آمریکا همچنان باقی بماند و بنابراین چنین روزی را برای تشدید تحریم های همه جانبه ایران انتخاب کرده است. او روند بهبودی را که در دوران اوباما آغاز شده بود تا مردم ایران رفتارهای نادرست حاکمان آمریکا در دوره های مختلف را به ذهنیت تاریخی بسپارند، به کلی برهم زد تا همچنان ملت ایران، دولت آمریکا را شیطان بزرگ ارزیابی کند. ترامپ در تحریم های جدید دو برجستگی و دو نقطه قوت ایران را هدف قرار داده است؛ نخست آحاد «مردم» ایران را و دوم، «نفت» و منابع انرژی ایران را. او می خواهد فروش نفت ایران را به صفر برساند تا این نقطه قوت درآمدهای کشور به عامل تضعیف ایران تبدیل شود و از سوی دیگر می خواهد «معیشت مردم» را در تنگنا قرار دهد تا مهم ترین عامل تداوم جمهوری اسلامی را به شورشی علیه نظام برخاسته از قیام مردم ایران علیه وابستگی نظام استبدادی شاهنشاهی به آمریکا تبدیل کند. ولی به این نکته مهم توجه ندارد که وقتی محمدرضاشاه، آیت الله روح الله خمینی را در 13 آبان 1343 به جرم مخالفت با «قانون مصونیت مستشاران آمریکایی» به ترکیه و سپس به عراق تبعید کرد، مردم ایران او را پس از 14 سال سرفرازانه در 12 بهمن 1357 به ایران بازگرداندند و ایشان رهبری انقلاب را ادامه دادند. همچنین وقتی حکومت شاهنشاهی، دانش آموزان معترض به اختناق حاکم بر کشور و رفتارهای خشن ماموران حکومتی را در 13 آبان 1357 جلوی دانشگاه تهران به رگبار بست و به خاک وخون کشید، مردم ایران، شاه را در 26 دی ماه همان سال از ایران فراری دادند. همچنین وقتی کارتر، شاه را پس از فرار از ایران به آمریکا برد و برخی نگران تکرار فاجعه 28 مرداد شدند، بعضی از دانشجویان دانشگاه های تهران با رفتن به سفارت آمریکا، امید ایالات متحده را برای بازگرداندان حکومت سرسپرده به خود، ناامید کردند. اما این بار آیا مردم و دولت ایران موفق خواهند شد تا آمریکا را در رویارویی با خود ناکام بگذارند؟ به نظر می رسد جواب مثبت باشد، اگر اقدامات ذیل با سرعت انجام شود:

تبدیل کردن «اقتصاد» به اولویت اصلی حکمرانی کشور: دولت با تلاش برای انجام «اصلاحات عمیق ساختاری» در اقتصاد و ایجاد «فضای کسب وکار» مناسب، می تواند تکیه بر اقتصاد تقریبا تک محصولی را به یک اقتصاد بالنده و پرتحرک مردمی با توانایی صدور محصولات و خدمات گوناگون به بازارهای بین المللی تبدیل کند. شاید روی آوردن به سیاست های «اقتصاد آزاد رقابتی» همراه با گسترش نظام تامین اجتماعی، بتواند فضای جدیدی را برای «کاهش وابستگی» دولت و مردم به درآمدهای صدور نفت خام پی ریزی کند. «تقویت بنگاه های اقتصادی» بخش خصوصی، «کاهش هزینه های دولت»، تعلل نکردن در «اصلاح نظام بانکی»، عدم «تثبیت نرخ ارز» و خاتمه دادن به «توزیع ارز دولتی» و البته تامین حداقل «معیشت مردم» با شیوه های کارآمد می تواند در این راه کارگشا باشد. برای تحقق این امر نیاز است همه «قوانین و مقررات» کشور و «رفتارهای حکومتی» به نفع اولویت یافتن اقتصاد اصلاح شوند و همچنین قوه قضائیه و دستگاه های انتظامی و امنیتی پشیبان فعالیت های اقتصادی باشند.

حذف عوامل ناراضی کننده مردم از سیستم حکمرانی: توجه به مطالبات مردم در حوزه های مختلف، به ویژه در روابط اجتماعی، می تواند بر میزان افزایش ضریب رضایت آحاد مردم بیفزاید. دولتمردان و بخش های گوناگون حاکمیت می توانند در حوزه های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، امنیتی و قضائی به توسعه مردم سالاری پرداخته تا «همه باهم» بتوانند با همه وجود برنامه های تحریم ترامپ را به شکست بکشانند.

تلاش برای ایجاد آرامش بیشتر در سیاست خارجی و روابط بین المللی: رویکرد وزارت امور خارجه می تواند بیشترین کمک را به توسعه اقتصادی کشور بکند. رایزن های اقتصادی در همه سفارتخانه های ایران می توانند فعال ترین افراد در حوزه سیاست خارجی باشند. درهرحال به نظر می رسد راه حل اساسی برای مقابله با اقدامات آمریکا علیه ایران، ساخت تصویری خوب و جذاب از ایران امروز در بین افکار عمومی مردم ایران و جهان است…

به گونه ای که ایرانیان به ایرانی بودن خود افتخار کنند و مردم دنیا، به ویژه همسایگان، به هر ایرانی احترام بگذارند و ایران را کشوری علمی، پیشرفته، بافرهنگ و دارای فناوری های بالا تلقی کنند. برای نیل به چنین هدفی باید حرکت به سوی رعایت شاخص های «حکمرانی خوب» در دستور کار حاکمیت ایران قرار گیرد. این شاخص ها عبارت اند از: «پاسخ گویی حاکمیت»، «ثبات سیاسی»، «اثربخشی دولت»، «کیفیت قوانین و مقررات»، «حاکمیت قانون» و «کاهش فساد».

فاعتبروا یا اولی الابصار