دوره مواجهه ایران با غرب دوره ای است که بر تمام ابعاد فرهنگی اجتماعی و سیاسی و اقتصادی کشور تاثیر فراوانی داشته است. برای این مواجهه برخی تا دوره صفویان پیش می روند، اما آنچه تاثیر بیشتری بر مناسبات کشور گذاشته از دوره قاجار بود. در واقع در این دوره است که کنش های سیاسی بدل به نوعی پراکسیس(کنش)سیاسی می شوند که از دل جامعه زاده می شوند. برای مثال می توان به اولین کنش سیاسی در این دوره اشاره داشت که به رهبری روحانیون و شخص میرزای شیرازی رقم خورده است.

در واقع از این دوره به بعد روحانیت بیش از هر زمان دیگری به یک عنصر فشار بر جامعه سیاسی عمل می کند. با شکل گیری گروه های روشنفکری، آنها نیز به دومین عنصر فشار سیاسی در کشور بدل شدند. از آنجا که روحانیت دارای سابقه فرهنگی و اجتماعی ریشه دارتری در ایران بوده است، در نتیجه تاثیرگذاری آنان برجنبش ها و نهضت های اجتماعی و سیاسی در جامعه ایران بیش از سایر گروه ها بوده و به نوعی نقش رهبری به عهده روحانیون بوده است. همچنین در جنبش مشروطه عواملی سبب نزدیکی دو گروه روحانیون و روشنفکران به یکدیگر شده است که در پیروزی نهایی جنبش مشروطه بسیار موثر بود اما پس از مشروطه و با به توپ بستن مجلس به دستور محمدعلی شاه قاجار و همچنین حرکت گروه های مشروطه خواه به سمت تهران که منجر به فتح تهران شده است، به نوعی جدایی و افتراق با به دار آویختن شیخ فضل الله نوری توسط فاتحین تهران منجر شد تا آغازی برای بروز اختلافات و افتراق بین دو گروه سر باز کند. در نتیجه، این اختلافات منجر به روی کار آمدن رضاخان شد که مشروطه زیر چکمه های استبداد نوین (اقتدارگرایی مدرن) وی له شد.