آرشیو پنجشنبه ۱۳ دی ۱۳۹۷، شماره ۴۵۱۳
باشگاه اقتصاددانان
۵
پرسش امروز

آینده WTO

احسان آذری نیا

سازمان تجارت جهانی در سال 1995 تاسیس و اقدامات مثبت زیادی از سوی این نهاد بین المللی انجام شده است. اما اخیرا انتقادهایی به عملکرد و ساختار تصمیم گیری ها در این سازمان مطرح شده است. به ویژه جنگ تعرفه ای که ترامپ آن را آغاز کرده، سبب شده درباره آینده سازمان تجارت جهانی نگرانی هایی پدید آید.

واقعیت این است که این سازمان با سه هدف تاسیس شد: نظارت بر سیاست های تجاری اعضا، عمل به عنوان نهادی برای مذاکره تجاری و تدوین توافق نامه های جدید تجاری و در نهایت حل و فصل اختلافات تجاری. در هر سه حوزه یاد شده نقایصی وجود دارد و به باور تحلیلگران اگر این نقایص به شیوه موثر رفع نشود، کارآیی و موجودیت سازمان تجارت جهانی در خطر قرار می گیرد. از پیش برخی کشورها به سمت ایجاد پیمان های دوجانبه، چند جانبه و منطقه ای حرکت کرده اند، زیرا شاهد آن هستند که سازمان تجارت جهانی نمی تواند منافع آنها را تامین کند.

در نشست اخیر گروه بیست اقتصاد بزرگ جهان بر لزوم اصلاح این سازمان تاکید شد، اما احتمال آنکه نقایص موجود به سرعت رفع شود بسیار کم است، زیرا تصمیم گیری ها در سازمان تجارت جهانی باید به تایید تمامی اعضا برسد و معمولا برخی کشورها مانع تراشی می کنند. آمریکا و برخی دیگر از اعضای این سازمان وضعیت کنونی آن را به زیان خود می دانند و بعید نیست از آن خارج شوند. در مطالب حاضر به نقاط ضعف سازمان تجارت جهانی، سناریوهای پیش روی این سازمان، عملکرد آن در سال های اخیر و اقداماتی که باید انجام شود تا این سازمان بتواند در سطح بین المللی نقش موثری داشته باشد اشاره شده است.