به لحاظ سیاسی اگر اروپا موفق به ایجاد یک «جریان مبادلات پولی» معتبر بر پایه یورو یا سبد ارزی اروپایی می شد و می توانست آن را نه تنها درخصوص روابط اقتصادی با ایران، بلکه به موازات سیستم مبادلات «دلار پایه»، برای هر نوع تجارت و تبادل دیگر به کار گیرد، آن گاه اروپا قادر بود مقتدرانه حتی آمریکا را تهدید به اخراج از ناتو کند.

معنای دیگر این سخن آن است که اروپا حقیقتا جهت حفظ هویت اروپایی خود، ضرورتا به ایجاد نوعی توان استقلال مالی و بلکه توان مقابله تجاری با آمریکا (و البته موازنه با دیگر قدرت های مطرح) نیازمند است و آرزو دارد که «ای کاش می توانستیم»؛ اما آرزوی فارغ از ظرفیت و توان/ امکان فروتر از آرزو، نتیجه اش حزم و بلکه کرنش است. به نظرم اینک SPV هر چه هست، بیش از آنکه روند تلاش اروپا برای تقابل جدی با تحریم های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران باشد. اول، سمبل اراده اروپا برای تمایل به حفظ «پوسته برجام» است و دوم، تلاش برای مصون داشتن بنگاه های محدود و میان (دون) پایه اقتصادی اروپا از آثار تحریم های ثانوی آمریکا در راستای «قانون صیانت» و سوم حفظ حداقل مناسبات رسمی با ایران با نیات خاص اروپایی (از جمله ملاحظات امنیت منطقه ای اروپا) است. بنابراین، به نظرم آغاز فرآیندی با عنوان «سازوکار مالی اروپایی» برای انجام «پاره ای» از تبادلات پولی و تسهیل نوعی خاص از تجارت با ایران در سال جاری میلادی هیچ بعید نیست؛ اما، اینکه این سازوکار بتواند پاسخگوی حجم قابل ملاحظه ای از ضروریات تجاری بازرگانی و اقتصادی ارزی ایران بشود، قطعا محل تردید است. به نظر می رسد رفع و رجوع بخشی از نیازهای خاص ایران، به ویژه غذایی و دارویی و تمرکز بر بخش های خاصی که مورد اعتنای خود اروپا باشد، آن هم نه بیش از 15درصد از سقف مورد انتظار ایران، نهایت کارآمدی این سازوکار اروپایی باشد. بنده تمایل به خوش بینی بیش از این را دارم؛ اما واقعیات صحنه بین الملل، نوعا خلاف انتظار است.