پرسش:

آیا الفاظ و کلمات قرآ ن کریم همانند مفاهیم آن وحیانی و از سوی خدای متعال است یا اینکه آنها را ذهن خود پیامبر گرامی(ص) براساس توانمندی خود بر زبان جاری ساخته است؟

پاسخ:

برخی معتقدند: «وحی همان الهام است یعنی همان تجربه ای است که شاعران و عارفان دارند، هرچند پیامبر(ص) این را در سطح بالاتری (آن هم رویاهای خود) تجربه می کند «این سخن مفهومش این است که الفاظ و کلمات قرآ ن کریم محصول ذهن خود پیامبر(ص) است نه قول و کلام خدای متعال. در اینجا به نحو اجمال پاسخ این شبهه را مطرح و دلایل متعددی را بر وحیانی بودن الفاظ و کلمات قرآن بیان می کنیم:

1- دلیل اول: اعجاز بیانی قرآن

تحدی قرآن که در آیه های متعددی از قرآن آمده، بسیاری از موارد مربوط به اعجاز بیانی و ساختار لفظی قرآن است، و دامنه این تحدی نه تنها کافران و مشرکان بلکه تمام انسان ها و حتی شخص پیامبر را نیز در برمی گیرد، پس خود پیامبر نیز به عنوان یک انسان و بدون وحی الهی توان آوردن چنین کتابی را ندارد.

2- دلیل دوم: تعبیر قول و قرائت نسبت به وحی

در آیات چندی، از قرآن به قول یاد شده است «انه لقول رسول کریم» این (قرآن) کلام فرستاده بزرگواری (جبرئیل امین) است. (تکویر- 19)

«انا سنلقی علیک قولا ثقیلا» چرا که ما به زودی سخنی سنگین بر تو القا خواهیم کرد. (مزمل-5) همچنین در آیات دیگری نیز تعبیرهای قرائت، تلاوت و ترتیل به کار رفته است.

«فاذا قرات القرآن» هنگامی که قرآن را خواندی (نحل-98)، «ذلک نتلوه علیک من الایات و الذکر الحکیم» این ها را که بر تو خواندیم از نشانه ها (ی حقانیت تو) و یادآوری حکیمانه است. (آل عمران-58)

«و رتل القرآن ترتیلا» و قرآن را با دقت و تامل بخوان (مزمل- 4)

واژه قول بر مجموع دال و مدلول اطلاق می شود، و نه مدلول تنها، واژه قرائت عبارت است از بازگو کردن عبارت ها و الفاظی که دیگری تنظیم کرده است. واژه تکلم انشای معنا با لفظ است که خود انسان تنظیم می کند. (علوم قرآنی، محمدهادی معرفت، ص 58) نتیجه اینکه الفاظ و عبارت های قرآن از پیامبر(ص) نیست. از این رو نمی گوییم آن حضرت قرآن را تکلم کرد، بلکه می گوییم قرآن را قرائت یا تلاوت

کرد.

ادامه دارد...