آرشیو پنجشنبه ۲۰ تیر ۱۳۹۸، شماره ۴۶۵۲
باشگاه اقتصاددانان
۵
پرسش امروز

آینده برجام

احسان آذری نیا

شدت یافتن تنش ها در خاورمیانه در هفته های اخیر سبب نگرانی هایی شده است. تصمیم ایران به رعایت نکردن برخی بندهای توافق هسته ای سال 2015 می تواند معادلات اروپایی ها و آمریکا را تغییر دهد. برخی کارشناسان معتقدند تصمیم ایران حرکتی نمادین است که هدف آن اعمال فشار بر طرف های امضاکننده پیمان هسته ای است. تحریم هایی که آمریکا در یک سال اخیر بر ایران اعمال کرده، لطماتی بر اقتصاد این کشور وارد کرده و ایران را به واکنش واداشته است.

درباره آنچه در آینده رخ خواهد داد، دیدگاه های مختلفی مطرح است. عده ای معتقدند احتمال تغییر رفتار ترامپ در قبال ایران بسیار کم است، زیرا او استراتژی مشخص و کاملی در سیاست خارجی ندارد و رفتارهای او درباره روسیه، چین و کره شمالی نشان داده سیاست خارجی دولت آمریکا فاقد ویژگی های استراتژیک موثر است. اما واکنش اروپایی ها اهمیت بالایی دارد. رعایت نشدن برخی بندهای توافق هسته ای از سوی ایران، اروپایی ها را برای حفظ این پیمان تحت فشار قرار می دهد. ایران به شکلی هوشمندانه عمل کرده، به این معنا که اقدامات اخیر این کشور به اندازه ای بزرگ نبوده که اروپایی ها معتقد باشند توافق هسته ای از میان رفته است. از سوی دیگر جهان معتقد است اول آمریکا بوده که توافق یاد شده را نقض کرده است. تحلیلگران معتقدند ایران با عدم رعایت برخی بندهای توافق هسته ای ترتیبی می دهد تا در مذاکرات احتمال آینده قدرت چانه زنی داشته باشد. از میان رفتن کامل توافق هسته ای ایران را در ادامه برنامه هسته ای او آزاد خواهد گذاشت و این چیزی نیست که اروپا یا آمریکا بخواهند. در مطالب حاضر به ویژگی های استراتژی سیاست خارجی ترامپ، نقش بزرگ اروپایی ها در نجات برجام، لزوم تغییر رویکرد آمریکا در قبال ایران و نقش انگلستان در معادلات سیاسی ایران و آمریکا اشاره شده است.