نقش خودکارآمدی، ارزش تکلیف، اهداف پیشرفت و درگیری شناختی در پیشرفت ریاضی: آزمون مدل علی

هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر متغیرهای خودکارآمدی، ارزش تکلیف، اهداف تبحری، رویکرد- عملکرد، اجتناب- عملکرد و درگیری شناختی بر پیشرفت ریاضی به «روش تحلیل مسیر» بود. 280 نفر از دانشآموزان سال سوم رشته ریاضی شهر مهاباد در این پژوهش شرکت کردند. آنان پرسشنامه خودکارآمدی ریاضی میدلتن و میگلی (1997)، مقیاس اهداف پیشرفت میگلی و همکاران (2000)، خرده مقیاس ارزش تکلیف پینتریچ و همکاران (1991) و خرده مقیاس راهبرد یادگیری عمیق و سطحی کمبر و همکاران (2004) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که متغیرهای برونزای خودکارآمدی و ارزش تکلیف اثر مستقیم مثبت و معناداری بر پیشرفت ریاضی دارند. اثر مستقیم خودکارآمدی بر هر یک از اهداف تبحری، رویکرد- عملکرد، اجتناب- عملکرد و درگیری شناختی عمیقا معنادار بود. ارزش تکلیف با واسطه اهداف تبحری و درگیری شناختی عمیق، اثر غیر مستقیم معناداری بر پیشرفت ریاضی دارد، ولی اثرغیر مستقیم خودکارآمدی بر پیشرفت ریاضی معنادار نبود. اهداف تبحری با واسطه درگیری شناختی عمیق و سطحی اثرغیر مستقیم مثبت و معنادار بر پیشرفت ریاضی دارد، و اهداف رویکرد- عملکرد و اجتناب- عملکرد از طریق درگیری شناختی سطحی به صورت غیر مستقیم و منفی بر پیشرفت ریاضی اثر دارند. اثر مستقیم درگیری شناختی عمیق بر پیشرفت ریاضی معنادار نبود، اما درگیری شناختی سطحی اثر مستقیم منفی و معنادار بر پیشرفت ریاضی داشت.