بررسی اثرات آبیاری با آبپاش تفنگی سیار بر روی خصوصیات فیزیکی و نفوذ آب در خاک

یکی از مشکلات اصلی آبپاش تفنگی ایجاد سله و تخریب لایه سطحی خاک است. لذا در این تحقیق اثر آبیاری بارانی با آبپاش تفنگی سیار بر روی سطح خاک لخت از نظر نفوذ آب و فرسایش و تغییر خصوصیات فیزیکی خاک در قطعه ای از اراضی تحقیقاتی کرکج وابسته به دانشگاه تبریز ارزیابی گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی و متشکل از دو نوع آبپاش تفنگی (خارجی ساخت شرکت باور اتریش مدل 85-280 DT و ایرانی ساخت شرکت توسعه و صنعت آذربایجان مدل 85-300 TSA) و سه ترکیب فشار آب و سرعت حرکت آبپاش (فشار 7 بار وسرعت 26 متر در ساعت، فشار 8 بار وسرعت 28 متر در ساعت، فشار 9 بار وسرعت 28 متر در ساعت) در سه تکرار بود. هدف از این طرح ارزیابی اثر سوء ضربات آب پس از آبیاری بر خصوصیات خاک بود. پس از آزمایش، صفاتی نظیر ضخامت سله، نفوذ آب به خاک، چگالی ظاهری خاک و فرسایش خاک حاصله از آبیاری با آبپاش تفنگی سیار اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که آبیاری با آبپاش تفنگی سیار از طریق ایجاد سله و تراکم در سطح خاک باعث افزایش چگالی ظاهری خاک گردید. ولی اثر تیمارهای مختلف روی چگالی ظاهری در سطح پنج درصد معنی دار نبود. میانگین ضخامت سله تشکیل شده بر روی سطح خاک با فاکتورهای مختلف شامل دو آبپاش، سه سطح فشار و سرعت حرکت آبپاش در سطح یک درصد اختلاف معنی دار داشتند. بیشترین و کمترین میانگین ضخامت سله به ترتیب در آبپاش ایرانی با فشار 7 بار و سرعت حرکت 26 متر در ساعت و آبپاش اتریشی با فشار 9 بار و سرعت حرکت 28 متر در ساعت بدست آمد. میانگین سرعت نفوذ نهایی با فاکتورهای مختلف در سطح یک درصد معنی دار بود. حداکثر و حداقل متوسط سرعت نفوذ نهایی به ترتیب مربوط به آبپاش اتریشی با فشار 9 بار و سرعت حرکت 28 متر در ساعت و آبپاش ایرانی با فشار 7 بار و سرعت حرکت 26 متر در ساعت بود.