بررسی علل زوال درختان چنار در شیراز

زوال درختان چنار سال هاست که به طور گسترده در شیراز و دیگر نقاط کشور وجود دارد. از 50 اصله درخت چنار با علائم زوال و سرخشکیدگی، از 41 درخت قارچ های C ytospora (%85/42)،Alternaria (%9/18)، Aspergillus (%71/12)، Nattrassia mangiferae (%22/3)، Penicillium (%05/3)، Rhizopus (%7/0)، Helminthosporium (%24/0)، Chaetomium (%21/0)، Coniothyrium (%21/0) و Ulocladium (%07/0) جداسازی شد. در این تحقیق از شاخه های بریده چنار برای اثبات بیماری زایی جدایه های قارچی که درصد فراوانی بالایی داشتند استفاده شد. به استثنای Nattrassia mangiferae و چند جدایه Cytospora دیگر جدایه های مایه زنی شده هیچکدام بیماری زا نبودند. مایه زنی 10 جدایه بیماری زای Cytospora به شاخه های بریده سیب، گردو، نارنج، ارغوان، توت سفید، کاج، افرای شبه چناری، زبان گنجشک و چنار صورت گرفت که تنها یک جدایه روی توت و پنج جدایه روی ارغوان علائم بسیار جزیی ایجاد کردند. براساس خصوصیات ریخت شناسی، جدایه های سیتوسپورا از درختان چنار در شیراز گونه Cytospora theryana تشخیص داده شدند. در این گونه دو گروه مورفولوژیکی Cytospora و Cytophoma تشخیص داده شد. نتایج حاصله از آزمایشات صورت گرفته روی قابلیت هدایت الکتریکی (EC) عصاره اشباع، پ هاش و بافت خاک تا عمق 40 سانتی متری خاک اطراف 40 نمونه درختان چنار سالم و دارای علائم زوال نشان داد که بافت خاک درختان سالم و در حال زوال یکسان، EC بین ds/m 4/2-2/0 و پ هاش خاک درختان سالم و درختان دارای علایم زوال نیز قلیایی و بین 7/8-16/8 بود. با توجه به نتایج فوق قارچ های جدا شده نقشی در زوال نداشته و تصور می رود که با توجه به پ هاش بالای خاک، کمبود عناصر غذایی قابل جذب نقش مهمی در زوال درختان چنار در شهرستان شیراز دارد.