بررسی مقاومت ارقام مختلف چغندرقند به جدایه ایرانی ویروس پیچیدگی شدید بوته چغندر با استفاده از همسانه عفونت زای ویروس

به منظور تعیین اثر رقم چغندرقند و روش آلوده شدن گیاهان در مقاومت به جدایه ایرانی ویروس پیچیدگی شدید بوته چغندر (BSCTV-Ir) مطالعه ای در قالب طرح آماری کاملا تصادفی روی 18 رقم چغندرقند انجام شد. از هر رقم 18 بوته در 6 گلدان کشت داده شد. برای مایه زنی ارقام از همسانه عفونت زای BSCTV-Ir استفاده و ارقام با دو روش مایه زنی با آگروباکتریوم (Agroinoculation) (آزمایش اول) و انتقال با زنجرک ناقل (Circulifer haematoceps) ویروس دار (آزمایش دوم) مایه زنی شدند. در آزمایش اول پس از 21 روز و 35 روز و در آزمایش دوم پس از 21 روز از زمان مایه زنی میزان همانندسازی ویروس در گیاهان با انجام واکنش زنجیره ای پلی مراز (PCR) مورد بررسی قرار گرفت و شدت علائم بیماری در 4 درجه شامل درجات صفر (فاقد علائم)، 1 (علائم خفیف)، 2 (علائم متوسط) و3 (علائم شدید) یادداشت شد. تجزیه و تحلیل داده ها در آزمایش اول نشان داد تنها رقمی که تمام گیاهان تیمار در آن آلوده به ویروس بوده و علائم شدید نشان دادند رقم Brigita بود. در نتیجه این رقم به عنوان رقم شاهد حساس در نظر گرفته شد و سایر ارقام با آن مقایسه شدند. تجزیه آماری داده ها از نظر شدت بیماری نشان داد که بین ارقام از نظر مقاومت به بیماری با رقم شاهد تفاوت معنی دار وجود دارد. بر این اساس هیچیک از ارقام مقاوم نبودند و ارقام از نظر میزان حساسیت به 3 گروه شامل متحمل (7233، H5505، BR1، HM1990 و FIMMA)، حساس (رسول، افشاری، هیبرید بالک شیراز، زرقان، P.P.8، P.P.22، Dorothea، Rhizofouret، IC، Flores، Hilma و Polyrow) و خیلی حساس (Brigita) طبقه بندی شدند. در نهایت با مقایسه داده های حاصل از مایه زنی گیاهان چغندرقند با دو روش فوق الذکر مشخص گردید میزان آلودگی به ویروس در انتقال با زنجره ناقل ویروس دار در اکثر ارقام کمتر از روش مایه زنی با آگروباکتریوم است.