اثر دقت مکانی نقشه رقومی ارتفاع در واسنجی و برآورد رواناب و رسوب با استفاده ازSWAT-CUP

مدل های مفهومی هیدرولوژیکی مانند SWAT، به دلیل اتکا به پارامترهای متعدد، نیازمند اطلاعات مختلف و در نتیجه صرف وقت زیاد جهت واسنجی هستند. از جمله مهم ترین اطلاعات مورد نیاز، مدل رقومی ارتفاع یا DEM است که دقت مکانی آن در ترسیم حوضه و شبیه سازی مدل موثر می باشد و از طرفی تهیه نقشه DEM با دقت مکانی بالا بسیار پرهزینه است. در این پژوهش تلاش شد تا اثر اندازه سلول های نقشه رقومی ارتفاع بر مقادیر پارامترها و نتایج نهایی برآورد رواناب و رسوب مدل SWAT در مقیاس حوضه ای مورد ارزیابی قرار گیرد. به این منظور از سه DEM با اندازه سلولی 50، 90 و 1000 متر برای شبیه سازی روزانه رواناب و رسوب در سطح حوضه آبریز گاماسیاب استفاده شد. با توجه به اهداف پژوهش، پارامترهایی که به طورمستقیم از نقشه DEM به دست می آیند مانند شیب زیرحوضه ها و شیب آبراهه ها، در واسنجی دخالت داده نشدند تا تاثیر تغییر آن ها در سایر پارامترها ارزیابی گردد. واسنجی مدل با استفاده از نر م افزار SWAT-CUP انجام شد که از روش مدل سازی معکوس استفاده می کند. نتایج نشان داد که استفاده از دقت های مختلف DEM نتایج نسبتا یکسانی را برای برآورد رواناب و رسوب در منطقه مطالعاتی به همراه دارد، هرچند تغییرات در برآورد رسوب بیشتر بود. علت این شباهت در نتایج را می توان مربوط به منطق مدل سازی معکوس در مرحله واسنجی دانست که سری مشاهدات داده شده می تواند از طریق چندین مجموعه پارامتر شبیه سازی گردد. در مجموع نتایج نشان داد که با توجه به محدودیت در نوع اطلاعات در مرحله واسنجی، تفاوت چندانی در نتایج شبیه سازی های رواناب و رسوب به واسطه استفاده از این سه DEM مختلف مشاهده نمی شود.