ارزیابی باز توزیع درآمدی سرمایه گذاری در ارقام بادام دیرگل ایستگاه باغبانی سهند

وقوع سرمای دیررس بهاره همه ساله باعث کاهش تولید در باغ های بادام می گردد. لذا، یافتن راهکارهایی برای کاهش خسارت سرمای دیررس بهاره از اولویت های تحقیقات باغبانی می باشد. در نتیجه سرمایه گذاری دولت در فعالیت های تحقیقاتی طی سال های 1347 الی 1367 در ایستگاه باغبانی سهند، تعداد هفت رقم بادام دیرگل به جامعه باغدارای معرفی شده است. معرفی این ارقام از طریق نهاد ترویج از سال 1368 آغاز و تا 1381 ادامه داشت. پژوهش پیش رو، الگویی برای تحلیل آثار اقتصادی ارقام بادام دیرگل در شرایط سرمای دیررس را توسعه داده است. الگوی معرفی شده نشان می دهد که چگونه ارقام دیرگل با کم کردن انتقال منحنی عرضه به سمت چپ، زیان اقتصادی در شرایط سرمای دیررس را کاهش و رفاه جامعه را افزایش داده اند. پژوهش حاضر، با استفاده از الگوی مازاد اقتصادی و فرض انتقال غیر موازی در تابع عرضه بادام، مشخص می کند که در نتیجه توسعه، معرفی و کشت ارقام بادام دیرگل، در طول سال های 1374 الی 1398، منافع کل در یک دوره 25 ساله، 52/9 میلیارد ریال کاهش کمتری یافته است که با احتمال وقوع یکبار در دو سال برای سرمای دیررس، به 76/4 میلیارد ریال می رسد. یافته های پژوهش بیانگر آن است که چنانچه با سرمایه گذاری تحقیقاتی، امکان تثبیت موقعیت عرضه بادام استان آذربایجان شرقی در شرایط سرمای دیررس بهاره، فراهم می شد، مازاد اقتصادی تولید کنندگان، مصرف کنندگان و جامعه به ترتیب، سالانه به مقدار 62/1-، 7/41 و 07/40 میلیارد ریال کاهش کمتری داشت. بررسی توزیع خسارت سرمای دیررس بهاره به دلیل نبود ارقام مناسب، نشان داد که 4- درصد از کل زیان اقتصادی را تولیدکنندگان و 104 درصد را مصرف کنندگان متحمل می-شوند.