بررسی آزمون تداعی ضمنی(IAT): مقایسه بین سازه ای و راهبردهای پاسخ دهی آزمودنی ها

آزمون تداعی ضمنی یا به اختصار «IAT»(گرینوالد و همکاران، 1998) آزمونی است که از آن در حوزه شناخت اجتماعی برای سنجش غیرمستقیم (ضمنی) سازه های هویت، نگرش و تصور قالبی استفاده می شود. هدف این مطالعه، بررسی اعتبار سازه این آزمون از دو جنبه خاص، اول تمایز بین سازه ای شدت قطبیت آزمون های تداعی ضمنی و دیگری راهبردهای پاسخ دهی آزمودنی-هاست.
229 دانشجوی کارشناسی به سه آزمون تداعی ضمنی سنجنده سازه های هویت جنسی، هویت گروه رشته ای و تصور قالبی جنسیت–رشته پاسخ دادند و سپس در مورد نحوه پاسخ دهی شان به این آزمون ها با آنها مصاحبه شد. آزمون تحلیل واریانس اندازه مکرر با عامل درون آزمودنی نوع آزمون برای مقایسه آزمون های تداعی ضمنی از نظر زمان واکنش و شدت قطبیت اجرا شد. از روش معادلات تخمین زننده تعمیم یافته و بهره گیری از متغیر همگام زمان واکنش برای پیش بینی شدت قطبیت آزمون استفاده شد. پاسخ های آزمودنی ها در مصاحبه، مبنای دسته بندی راهبردهای پاسخ دهی قرار گرفت.
شدت قطبیت آزمون تصور قالبی و نیز میانگین زمان واکنش آن کوچک تر از آزمون های هویتی بود. در مقیاس بین سازه ای، شدت قطبیت آزمون های تداعی ضمنی مستقل از زمان واکنش آنها نبود. در بخش راهبردها، حدود نیمی از افراد راهبردهای شناختی-عاطفی مشخصی بیان کردند. راهبردها به سه دسته کلی دیداری، بیانی و حافظه ای و راهبردهای حافظه ای خود به سه دسته دیگر تقسیم شدند.
پژوهش حاضر اعتبار آزمون تداعی ضمنی در تمیز شدت قطبیت سازه های شناختی تصور قالبی و هویت را از یکدیگر تایید نمی-کند، چون تفاوت مشاهده شده در قطبیت این سازه ها مستقل از سرعت کلی آزمودنی در پاسخ دهی نبود. استفاده حدود نیمی از افراد از راه کارهای شناختی مشخص تامل برانگیز است و می تواند اشاراتی به ادعای این آزمون در سنجش قدرت ارتباطات ضمنی داشته باشد. مطالعه راهبردها همچنین نشان داد مدل حافظه کاری بدلی (2001) می تواند مدل مناسبی برای تبیین راهبردهای آزمودنی ها برای پاسخ به این آزمون باشد.