نظم نوین جمهوری اسلامی ایران و کارویژه های بسیج

نظم از مفاهیم بنیادین حقوقی است که در قالب نظم عمومی سیستم خاصی از نهادها و مقامات را در جهت تامین یک هدف معین مستقر می سازد. بسیج یک نهاد بی بدیل مردمی است که بواسطه-ی مقتضیات خاص احکام اسلامی و با فرمان امام خمینی (ره)، مبتنی بر «لایحه قانونی تشکیل سازمان بسیج ملی» (مصوب1359) همزاد انقلاب اسلامی محسوب می شود. هدف از تشکیل این نهاد به تصریح قانون «سازماندهی همه افراد داوطلب به منظور مقابله با هرگونه تهدید و تجاوز داخلی و خارجی و پاسداری از دست آوردهای انقلاب اسلامی تا تحقق کامل نظام اسلامی ونیز ایجاد آمادگی های لازم در مردم برای مقابله با آثار ناشی از وقوع سوانح طبیعی و حوادث غیر مترقبه» بوده که به علت تحمیل جنگ هشت ساله و ناامنی های تروریستی، جهت گیری و صبغه کلی آن نظامی و امنیتی شده است. با این وجود تامین هدف مورد نظر قانون گذار و قصد اولیه بنیانگذار انقلاب، بیش از کارکردهای سخت، ناظر به کارکردهای نرم نیز بوده که تمامیت آن ها نظام جمهوری اسلامی ایران را هم تحریس می کند و هم تعالی می دهد. در این مقاله با توجه به این هدف، نگارنده با تحلیلی حقوقی، کارکردهای بسیج به عنوان یک سرمایه اجتماعی دانش محور و ایدئولوژیک در استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران و نظم نوین ایران 1404 مورد مطالعه قرار داده است.