جایگاه و نقش بسیج در رویکرد امنیت نرم نظام جمهوری اسلامی ایران

با اهمیت یافتن تضادهای هویتی و فرهنگی و کاربرد روزافزون جنگ نرم پس از 11 سپتامبر 2001 در منطق امپریالیستی آمریکا در رویارویی با جهان اسلام و جمهوری اسلامی ایران، مفهوم و ساختار قدرت، امنیت، تهدید، جنگ و دفاع نیز تحولی بنیادی یافته است. در چنین فضایی، تهدیدهای امنیتی به اندازه ای در تمام سطوح پیشروی کرده که زیرساختهای نرم افزاری مدیریت امنیت ملی را به چالش کشیده، امکان مدیریت تهدید را تا حد قابل توجهی کاهش می دهد. لذا موفقیت در عرصه مقابله با تهدیدهای نرم، نیازمند راهبرد دفاع همه جانبه است. در دفاع همه جانبه، هماهنگی بین حوزه های سیاستگذاری، اجرایی و برخوردی، بر اساس یک راهبرد مشخص، اصلی و کلیدی است که حوزه های قدرت نرم و سخت را به هم پیوند زده، ترکیب مناسبی را در قالب یک مدیریت هوشمند به وجود می آورد. این ترکیب ضمن افزایش ظرفیتها و توانمندی ها، امکان اشراف بر فرایند تولید امنیت نرم را تقویت می کند. در واقع؛ امروزه موثرترین راهکار برای مقابله با تهدیدهای نرم دشمنان انقلاب اسلامی ایران، راهبرد دفاع همه جانبه است.
مقاله حاضر با استفاده از چارچوب نظری امنیت نرم و راهبرد دفاع همه جانبه سیاسی، به این سوال پاسخ داده است که بسیج چه نقشی در تقویت پایه های امنیت نرم و دفاع همه جانبه از جمهوری اسلامی ایران دارد؟ فرضیه مقاله این است که بسیج با دارا بودن کارکردهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در جامعه، به عنوان یکی از منابع بسیار مهم تولید سرمایه اجتماعی و انسجام سیاسی، در تولید امنیت نرم نظام و موفقیت راهبرد دفاع همه جانبه از جایگاه بسیار مهمی برخوردار است.