بررسی عناصر داستانی در منظومه ی سلامان و ابسال جامی

داستان سلامان و ابسال، ریشه ی یونانی دارد و در عصر انتقال علوم و ترجمه ی کتب یونانی، به عربی ترجمه شده است. جامی در قرن نهم داستان را با استفاده از حکایات و تمثیل های جذاب و پند آموز به نظم کشیده است و صبغه ی غنایی و ادبی خاص به داستان بخشیده است. هرچند این منظومه یک داستان فلسفی و عرفانی تلقی می شود اما بررسی اجزاء و عناصر موجود در آن، نشان گر ذوق هنری جامی و توانایی وی در عرصه ی داستان سرایی است. بدون توجه به ساختار و عناصر تشکیل دهنده ی یک اثر، نمی توان به درک نوین و جالب تر رسید. قطعا باید به میراث ادبی خود به صورت تکنیکی و هنری نگاه کنیم تا معلوم گردد در پروردن یک مطلب از چه عناصری استفاده شده است. تجزیه و تحلیل اجزاء و عناصر سازنده ی یک داستان، زمینه ی شناخت بیشتر آن را فراهم می آورد و نقاط ضعف و قوت آن را باز می نمایاند. در این نوشته سعی بر آن است تا ضمن بیان اجمالی تطور داستان تا قرن نهم، عناصر تشکیل دهنده ی آن اعم از طرح، شخصیت، شخصیت پردازی، راوی و زاویه دید، زمان و مکان (صحنه) مورد کنکاش و مداقه قرار گیرد تا چند و چون روند داستان و چگونگی و تکنیک داستان سرایی جامی مشخص گردد.