بررسی عوامل تاثیرگذار بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در عراق

بافت اجتماعی و موزاییکی عراق به گونه ای است که آن را از کشورهای مختلف متاثر می سازد و همچنین بازیگران منطقه ای مختلف در قبال تحولات عراق، منافع ملی و امنیتی بسیاری دارند. سنی های عراق با جهان عرب پیوند قومی دارند، ولی شیعیان که اکثریت جمعیت عراق را تشکیل می دهند، ذهنیت تاریخی مناسبی از جهان عرب ندارند و بیشتر با ایران احساس پیوند می کنند. کردها نیز به عنوان یک اقلیت با کردهای ایران، ترکیه و سوریه در ارتباط هستند و با آنها هم آوایی دارند. این بافت اجتماعی، عراق را به عرصه ای برای حضور، پیوند و نقش آفرینی بازیگران منطقه ای تبدیل می کند. در این میان، ایران و عربستان سعودی اصلی ترین بازیگران منطقه ای محسوب می شوند که منافع عمده در قبال عراق دارند و همچنین از توانمندی بالایی برای تاثیرگذاری در عراق برخوردارند. در گذشته و در دوره بعث، به علت نوع نظام سیاسی عراق و حاکمیت اقتدارگرایانه، امکان تاثیرگذاری فزاینده بیرونی بر گروه های عراقی و پیوند با آنها در حد پایینی بود، اما در دوره اخیر این امکان بسیار افزایش یافته است. این مقاله سعی در شناختن عوامل تاثیرگذار بر سیاست خارجی دو کشور جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در عراق دارد. به همین منظور پس از انتخاب سه متغیر مهم در سیاست خارجی دو کشور ایران و عربستان در عراق شامل؛ موقعیت ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی دو کشور ایران و عربستان، روابط دو کشور با قدرت های فرامنطقه ای و ایدئولوژی سیاسی دو کشور، به مقایسه سیاست خارجی این دو کشور در عراق می پردازد.