بررسی تجمیع ژن های مهم کنترل کننده صفات کمی و کیفی در برنج با استفاده از نشانگرهای مولکولی (MAS)

صفات مختلفی در کیفیت و بازارپسندی برنج موثرند که مهمترین آنها شامل عطر و طعم (fgr)، درصد آمیلوز (AC)، قوام ژل (GC)، دمای ژلاتینه شدن (GT) و شکل دانه می باشند. در این تحقیق برای ترمیم صفات کمی و کیفی رقم جدید برنج بنام قائم، از دو رقم محلی شصتک و دمسیاه و دو رقم اصلاح شده فجر و نعمت استفاده گردید. کلیه تلاقی های ممکن یکطرفه بین رقم قائم بعنوان پایه مادری و بقیه ارقام بعنوان پایه پدری انجام گرفت. سپس کلیه تلاقی های مرکب بین F1 ها انجام و پس از کشت آنها بصورت تک بوته، انتخاب تیپ های برتر براساس صفات فنوتیپی صورت گرفت. پس از آن با استفاده از نشانگرهای مولکولی پیوسته با ژن های هدف اقدام به مطالعه تفکیک و ترکیب ژن های موثر موردنظر گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که تلاقی های مرکب شصتک/ قائم// دمسیاه/ قائم و فجر/ قائم// نعمت/ قائم از قابلیت ترکیب پذیری خوبی (بدلیل دارا بودن هر چهار ژن مورد نظر در یک گیاه) در مقایسه با سایر تلاقی های مرکب برخوردار بوده و دو بوته از مجموع بوته های انتخابی، توامان دارای ژن های هموزایگوس عطر و طعم و شکل دانه بوده اند. از سوی دیگر بسیاری از بوته ها، اکثر ژن های مورد مطالعه را بصورت هتروزایگوس دارا بودند. برای بررسی ژن های مختلف موثر در کیفیت و کمیت و رسیدن به لاین خالص جدید با ویژگی های موثر در کیفیت پخت و خوراک، می بایست بوته های انتخابی را برای رسیدن به لاین های خالص، در نسلهای پیشرفته تر مورد بررسی قرار داد.