بررسی موانع زیرساختی اعمال مدیریت دانش و ارائه الگوی بهبود در مراکز آموزش عالی

امروزه دانش چرخ های اقتصادی کشورها را به حرکت در می آورد و نگرش نسبت به دانش آکادمیک و تجارت در سراسر دنیا تغییر کرده است. در همه سازمان ها، چه آموزشی و علمی و چه سازمان های تولیدی و تجاری، دانش پنهانی وجود دارد که به عنوان منبعی مکانیکی و ایستا محسوب نمی شود. بیشتر سازمان ها برای افزایش اثربخشی و توان رقابتی خود به سمت دانش و فرآیندهای مدیریت دانش روی آورده اند. رقابت جهانی، کم شدن کاربرد نیروی انسانی و افزایش کاربرد فناوری در انجام امور، کم شدن زمان لازم برای تجربه و کسب دانش، از دست دادن دانش در اثر خروج کارکنان و... سبب شده تا سازمان ها جهت باقی ماندن در عرصه جهانی به مدیریت دانش روی آورند. در این تحقیق توصیفی-پیمایشی، با استفاده از پرسشنامه، هفت عامل «ساختار، فرآیندهای داخلی، فناوری، فرهنگ، منابع انسانی، اندازه گیری و رهبری» جهت استقرار مدیریت دانش در چهار دانشگاه دولتی، آزاد و غیرانتفاعی مورد بررسی قرار گرفته است. حجم نمونه شامل افراد آگاه و متخصص در زمینه مدیریت دانش و فناوری اطلاعات در دانشگاه های شهید چمران اهواز، دانشگاه پیام نور تهران، موسسه آموزش عالی کار و واحدهای دانشگاه آزاد در تهران می باشد که به روش طبقه بندی و تصادفی ساده انتخاب گردیده اند. علاوه براین، به طور هدفمند بیست نفر از اساتید متخصص و صاحب نظر-از هر دانشگاه 5 نفر-این دانشگاه ها انتخاب و مورد مصاحبه عمیق برای علت یابی قرارگرفته اند. یافته های تحقیق نشان دادند که تمامی مراکز مورد مطالعه آموزش عالی فاقد زیرساخت مناسب استقرار مدیریت دانش بوده و به ترتیب عوامل اندازه گیری، رهبری، منابع انسانی، فرایندهای داخلی، فرهنگ، فناوری، ساختار از مهمترین موانع مدیریت دانش می باشند و برای پیاده سازی مدیریت دانش در این مراکز نیاز به تقویت این زیرساخت ها به ترتیب اولویت خواهد بود. در نهایت الگویی جهت بهبود و پیاده سازی مدیریت دانش متناسب با ساختار دانشگاه ها پیشنهاد شده است.